عملکردها

استعمال لفظ در صنف

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

استعمال لفظ در صنف : اطلاق لفظ و اراده صنف آن لفظ

یکی از اقسام استعمال لفظ در لفظ، استعمال لفظ در صنف می‌باشد و به معنای اطلاق لفظ و اراده صنف آن است؛ برای مثال، زید در جمله ' ضرب زید ' فاعل است و خصوص زید مذکور در عبارت، مقصود نیست، بلکه زیدهایی مورد نظرند که پس از ضرب می‌آیند، نه زیدهایی که عنوان مبتدا دارند.

در مورد استعمال لفظ در صنف، مبانی مختلفی وجود دارد.

1. برخی مانند مرحوم ' بروجردی ' و ' خویی ' معتقدند استعمال لفظ در صنف از باب استعمال اصطلاحی نیست [۱] ؛

2. برخی دیگر مانند مرحوم ' آخوند خراسانی ' آن را از باب استعمال می‌دانند [۲] .

نکته:

مثال دیگری می‌توان بیان کرد که در آن، صنف خود مثال را هم در بر می‌گیرد، مانند این که گفته شود: زید وقتی اول کلام بیاید، مبتدا است؛ در این جا از یک طرف صنف است و زید در ' ضرب زید ' را خارج می‌نماید، و از طرف دیگر، زید در این مثال را هم شامل می‌شود، زیرا این ' زید ' در اول کلام واقع شده و عنوان مبتدا پیدا کرده است [۳].

پانوشت

  1. محاضرات فی اصول الفقه جلد 1 : صفحه 96
  2. کفایة الاصول : صفحه 30
  3. سیری کامل در اصول فقه جلد 1 : صفحه (541-543)

منابع

  1. ایضاح الکفایة جلد 1 : صفحه 77
  2. مناهج الوصول الی علم الاصول جلد 1 : صفحه 112
  3. اجود التقریرات جلد 1 : صفحه 30
  4. تحقیق الاصول المفیدة فی اصول الفقه : صفحه (171-181)
  5. کفایة الاصول : صفحه 29
  6. نهایة الاصول : صفحه 32
  7. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «استعمال لفظ در صنف» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

اطلاق لفظ در صنف

اعم

استعمال لفظ در لفظ

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه استعمال لفظ در صنف به زیرصفحه استعمال لفظ در صنف/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • اجود التقریرات جلد 1 : صفحه 30
  • المحصول فی علم الاصول جلد 1 : صفحه 95، 101، 102
  • ایضاح الکفایة جلد 1 : صفحه 77
  • تحقیق الاصول المفیدة فی اصول الفقه جلد 1 : صفحه (171-181)
  • تحقیق الاصول المفیدة فی اصول الفقه : صفحه (171-181)
  • تسدید الاصول جلد 1 : صفحه 45
  • تهذیب الاصول جلد 1 : صفحه 47
  • حقایق الاصول جلد 1 : صفحه 31
  • سیری کامل در اصول فقه جلد 1 : صفحه (541-543)
  • کفایة الاصول : صفحه 29، 30
  • محاضرات فی اصول الفقه جلد 1 : صفحه 94، 96
  • مناهج الوصول الی علم الاصول جلد 1 : صفحه 112
  • منتقی الاصول جلد 1 : صفحه 162
  • نهایة الاصول : صفحه 32
  • نهایة الافکار جلد 1 : صفحه 62