استصحاب حکم وضعی

توضیح مفهومی

استصحاب حکم وضعی : حکم به بقای حکم شرعی وضعی

استصحاب حکم وضعی از اقسام استصحاب حکمی و مقابل استصحاب حکم تکلیفی می‌باشد و به معنای استصحابی است که مستصحب آن حکمی وضعی باشد که در سابق نسبت به آن یقین وجود داشته، ولی اکنون در بقای آن شک شده است، مانند: استصحاب زوجیت، در جایی که در سابق بین دو نفر (زن و شوهر) علقه زوجیت محرز بوده و اکنون تردید شده آیا آن علقه از بین رفته است یا نه، که در این مورد، بقای زوجیت بین آن دو استصحاب می‌گردد.

در مورد اعتبار استصحاب حکم وضعی، میان اصولیون اختلاف است؛ برخی هم چون مرحوم ' آخوند خراسانی ' با توجه به تقسیمات احکام وضعی در مسئله تفصیل داده‌اند:

1. آن دسته از احکام وضعی که هیچ گونه جعل شرعی ـ نه جعل استقلالی و نه جعل تبعی ـ به آنها تعلق نگرفته است، گرچه مجعول تکوینی است، مانند: سببیت، شرطیت، مانعیت و قاطعیت نسبت به تکلیف؛ که در این قسم، استصحاب جاری نمی‌شود؛

2. آن دسته از احکام وضعی که از نظر مقام اثبات، مجعول شرعی (به جعل مستقل) می‌باشد، مانند: حجیت، ولایت، زوجیت، قضاوت، ملکیت و…؛ در این قسم، استصحاب جاری می‌شود؛

3. آن دسته از احکام وضعی که به تبع احکام تکلیفی جعل می‌شود؛ یعنی مجعول تبعی می‌باشد نه مجعول استقلالی، مانند: جزئیت، شرطیت و قاطعیت نسبت به مأمورٌ به؛ در این قسم نیز استصحاب جاری می‌شود.

منابع

1. کفایة الاصول : صفحه 455
2. کفایة الاصول : صفحه 459
3. الوافیة فی اصول الفقه : صفحه (201-202)
4. آراؤنا فی اصول الفقه جلد 3 : صفحه 52
5. آراؤنا فی اصول الفقه جلد 3 : صفحه 35
6. اصطلاحات الاصول : صفحه 34
7. المحکم فی اصول الفقه جلد 5 : صفحه 197
8. ایضاح الکفایة جلد 5 : صفحه (311-344)
9. سیری کامل در اصول فقه جلد 14 : صفحه (327-373)
10. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

اعم

استصحاب حکمی

وابسته

احکام وضعی ( اصول فقه )، استصحاب حکم تکلیفی

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه استصحاب حکم وضعی به زیرصفحه استصحاب حکم وضعی/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

• آراؤنا فی اصول الفقه جلد 3 : صفحه 34، 35، 52
• اجود التقریرات جلد 2 : صفحه 441
• اصطلاحات الاصول : صفحه 34
• اصول الاستنباط : صفحه 269
• الحاشیة علی استصحاب القوانین : صفحه 37، 39، 40، 41
• المحصول فی علم الاصول جلد 4 : صفحه 79
• المحکم فی اصول الفقه جلد 5 : صفحه 197
• الوافیة فی اصول الفقه : صفحه (201-202)، 202، 212
• ایضاح الکفایة جلد 5 : صفحه (311-344)
• تسدید الاصول جلد 2 : صفحه 344، 350
• سیری کامل در اصول فقه جلد 14 : صفحه (327-373)
• فرائد الاصول جلد 2 : صفحه 553، 598، 599، 600
• فوائد الاصول جلد 4 : صفحه 378، 549
• کفایة الاصول : صفحه 455، 459
• منتقی الاصول جلد 6 : صفحه 90
• نهایة الافکار جلد 3 : صفحه 416
• نهایة الافکار جلد 4 جزء -1 : صفحه 238
• نهایة الافکار جلد 4-1 : صفحه 238