عملکردها

اسباب تنکیر

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

اسباب تنکیر : اهداف نکره‌آوردن اسم

برای نکره آمدن اسم دلایلی ذکر شده است:

1. اراده وحدت (نکره افاده مفرد می‌کند) : «وَجَاء رَجُلٌ مِّنْ أَقْصَی الْمَدِینَةِ یَسْعَی» (قصص// 20) ؛ یعنی رجل واحد.

2. اراده نوع: «وَعَلَی أَبْصَارِهِمْ غِشَاوَةٌ» (بقره// 7) . منظور، نوعی از غشاوه است که معمولاً مردم آن را نمی‌شناسند.

3. بزرگ شمردن: «وَلَهُم عَذَابٌ أَلِیمٌ» (بقره//10) .

4. تکثیر: «أَئِنَّ لَنَا لَأَجْرًا» (شعراء// 41) ؛ یعنی اجر فراوان.

5. تحقیر و انحطاط شأن: «إِن نَّظُنُّ إِلَّا ظَنًّا» (جاثیه// 32) ؛ یعنی گمان ناچیز.

6. تقلیل: «وَرِضْوَانٌ مِّنَ اللّهِ أَکْبَرُ» (توبه// 72) ؛ یعنی رضوان قلیل من الله، اکبر من الجنات.

برخی صاحبنظران، انگیزه‌های دیگری برای نکره‌آوردن، برشمرده‌اند که به منظور رعایت اختصار، از بیان آن‌ها صرف‌نظر می‌شود.

منابع

  1. البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 4 : صفحه (91-93)
  2. الاتقان فی علوم القرآن جلد 2 : صفحه (346-348)

اصطلاح‌نامه

وابسته

معرفه و نکره

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه اسباب تنکیر به زیرصفحه اسباب تنکیر/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • الاتقان فی علوم القرآن جلد 2 : صفحه (346-348)
  • البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 4 : صفحه 90، (91-93)
  • البرهان فی علوم القرآن جلد 4 : صفحه (107-110)
  • قرآن ثقل اکبر : صفحه 350