عملکردها

اسامی سوره بقره

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

اسامی سوره بقره : دیگر نام‌های ذکر شده در منابع دینی برای سوره بقره

سوره بقره علاوه بر این نام (معروف‌ترین نام آن) شش نام دیگر نیز دارد:

1. الم ذلک الکتاب: سوره بقره به دلیل آغاز شدن با حروف نورانی و مقطعه «الم» و نیز برای تمایز این سوره با سوره‌های دیگری که با همین حروف مقطعه آغاز شده‌اند، به آن «الم ذلک الکتاب» گفته‌اند.

2. کرسی: آیة الکرسی مهم‌ترین آیه قرآن است که در سوره بقره قرار دارد؛ از این رو به این سوره «کرسی» گفته‌اند.

3. زهراء: زهراء به معنای بسیار درخشنده است. به این سوره و سوره آل‌عمران «زهراوان» می‌گویند؛ چون این دو سوره علاوه بر دربرداشتن احکام فقهی و اسمای نورانی الهی، به دلیل حدیث شریف نبوی که فرمودند: «اقرءوا الزهراوین البقرة و آل‌عمران؛ دو سوره نورانی و درخشنده بقره و آل عمران را تلاوت کنید» به این نام خوانده شده است.

4. فسطاط‌القرآن: فسطاط یعنی خیمه. همان طور که خیمه مجموعه یک خانواده را در بر می‌گیرد، این سوره نیز قسمت اعظمی از احکام فقهی را در بر گرفته است. احکام فقهی موجود در این سوره از سوره‌های دیگر بیشتر و این سوره در واقع خیمه و دربرگیرنده احکام فقهی قرآن است؛ لذا این سوره را فسطاط‌القرآن گفته‌اند.

5. سنام‌القرآن: «سنام» کوهان شتر یا بلندترین نقطه و اوج هر چیز است. چون این سوره بخش زیادی از احکام فقهی را در خود دارد و از این جهت دارای مقام رفیعی است؛ در بیان پیامبر اکرم (ص) «سنام‌القرآن» نام گرفته است؛ حضرت فرمود: «إنّ لکل شیء سناماً و سنام القرآن سورة البقرة؛ هر چیزی اوجی دارد و اوج قرآن سوره بقره است».

6. فردوس: به دلیل عظمت و جایگاه بلند سوره بقره و بیان احکام و مسائل شرعی فراوانی در این سوره که در دیگر سوره‌های قرآن بیان نشده، این سوره، «فردوس یا بهشت قرآن» نام گرفته است.

منابع

  1. بصائر ذوی التمییز فی لطائف الکتاب العزیز جلد 1 : صفحه 134
  2. تاریخ قرآن : صفحه 583
  3. الاتقان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 191

اصطلاح‌نامه

یادداشت دامنه

مصادیق این اصطلاح را از طریق مترادفات (بج) سوره بقره بازیابی کنید.

اعم

اسامی سُوَر

وابسته

سوره بقره

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه اسامی سوره بقره به زیرصفحه اسامی سوره بقره/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • الاتقان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 191
  • البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : صفحه 269
  • بصائر ذوی التمییز فی لطائف الکتاب العزیز جلد 1 : صفحه 134
  • تاریخ جمع قرآن : صفحه 199
  • تاریخ قرآن : صفحه 583
  • شناخت سوره های قرآن : صفحه 140
  • پژوهشی در تاریخ قرآن کریم : صفحه (100-141)، (141-100)