عملکردها

ادغام ناقص

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

ادغام ناقص : ادغام بدون حذف کامل صفات مدغم؛ شبیه اخفا

«ادغام ناقص» یا «ادغام با غُنّه»- مقابل ادغام تام- عبارت است از صورتی از ادغام که صفات مدغم کاملاً از بین نرفته است؛ بلکه بعضی از ویژگی‌های آن هنگام تلفظ مدغمٌ‌فیه ظاهر می‌شود. این حالت هنگامی رخ می‌دهد که مدغم از مدغمٌ‌فیه قوی‌تر باشد؛ مانند: «بسطت» و «نخلقکم». این ادغام شباهت فراوانی به «اخفا» دارد.

موارد ادغام ناقص عبارتند از:

1. ادغام نون ساکن در دو حرف «واو» و «یاء»، که صفت غُنَّه نون، هنگام ادغام باقی می‌ماند؛ مثل: «من ولی» و «من یفعل».

2. ادغام «طا»ی ساکن در حرف «تاء» که صفت اطباق «طاء» ابقا و آن‌گاه «تاء»، مشدّد می‌شود؛ مانند: «بسطت» و «احطت».

3. ادغام «قاف» ساکن در حرف «کاف» که صفت استعلای «قاف» ابقا، آن‌گاه «کاف» مشدّد ادا می‌شود؛ مانند: «الم نخلقکم».

منابع

  1. التحدید فی الاتقان و التجوید : صفحه 114
  2. حق التلاوة : صفحه 194
  3. غایة المرید فی علم التجوید : صفحه 169

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «ادغام ناقص» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

ادغام با غُنَّه

اعم

ادغام ( علوم قرآنی )

منابع

  • التحدید فی الاتقان و التجوید : صفحه 114
  • تجوید جامع : صفحه (73-74)
  • تجوید جامع : صفحه (73-74)
  • حق التلاوة : صفحه 194
  • حلیة القرآن قواعد تجوید مطابق با روایت حفص از عاصم جلد 2 : صفحه 79
  • زینة القرآن : صفحه 54
  • غایة المرید فی علم التجوید : صفحه 55، 58، 169