ادغام متقاربین
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
ادغام متقاربین : ادغام دو حرف با مخارج نزدیک به هم
'ادغام متقاربین' ادغام دو حرف متقاربی است که پشت سر هم قرار گیرند- چه در یک کلمه باشند و چه در دو کلمه- و اولی ساکن و دومی متحرک باشد؛ مثل: 'قل ربی' --> 'قرّبی'.
حروف متقارب را سه دسته دانسته‌اند:
1. دو حرف که هم در مخرج و هم در صفت متقارب باشند؛ مانند: 'تا' و 'ثا' در 'کذّبت ثمود'.
2. دو حرف که در مخرج، متقارب ولی در صفت، غیر متقارب باشند؛ مثل: 'دال' و 'سین' در 'قد سمع'.
3. دو حرف که در صفت، متقارب و در مخرج، غیر متقارب باشند؛ مثل: 'ذال' و 'جیم' در 'إذ جاؤکم'.
همچنین هر کدام از این سه قسم را به صغیر، کبیر و مطلق تقسیم کرده‌اند. روشن است که ادغام در همه حروف متقارب صورت نمی‌گیرد و در برخی از آن‌ها اختلاف است. مثال‌های ذیل از موارد اجماعی ادغام متقاربین است:
1. ادغام 'لام' تعریف در حروف شمسی؛ مثل: 'الرحمن'.
2. ادغام 'لام' ساکن در حرف 'را'؛ مثل: 'قل ربی'.
3. ادغام 'نون' ساکن در حرف 'لام' و 'را'؛ مثل: 'من ربکم، من لم'.
4. ادغام 'قاف' ساکن در حرف 'کاف'؛ مانند: 'نخلقکم'.
منابع
اصطلاح‌نامه
اعم
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه ادغام متقاربین به زیرصفحه ادغام متقاربین/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.