ادات نهی
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
ادات نهی : ادات به کار رفته برای نفی مابعد
ادات نهی، یعنی اداتی که در معنای نهی به کار رفته است؛ مانند: «لا» در آیات ذیل:
1. «لاَّ یَتَّخِذِ الْمُؤْمِنُونَ الْکَافِرِینَ أَوْلِیَاء مِن دُوْنِ الْمُؤْمِنِینَ»؛ «مؤمنان نباید کافران را به جای مؤمنان به دوستی بگیرند» (آل عمران// 28) .
2. «رَبَّنَا لاَ تُؤَاخِذْنَا إِن نَّسِینَا أَوْ أَخْطَأْنَا»؛ «پروردگارا، اگر فراموش کردیم یا به خطا رفتیم بر ما مگیر» (بقره// 286) .
«لا»ی نهی به فعل مضارع اختصاص دارد و به آن جزم می‌دهد. در مثال اول، نهی برای درخواست ترک کار، و در دومی، خواهش، یعنی در مقام دعا است.