عملکردها

ادات قرب

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

ادات قرب : حرف دلالت کننده بر قرب و نزدیکی

بنا بر نظریه برخی از ادیبان که «عسی» را از حروف شمرده‌اند، «عسی» ادات قرب است. سیوطی می‌گوید: «عسی» فعل جامدی است که صرف نمی‌شود؛ به همین دلیل، بعضی آن را حرف دانسته‌اند. معنای «عسی» تمنّی امر محبوب و اشفاق از مکروه است.

ابن‌فارس گفته است: «عسی» برای قرب و نزدیکی می‌آید؛ مانند: «قُلْ عَسَی أَن یَکُونَ رَدِفَ لَکُم بَعْضُ الَّذِی تَسْتَعْجِلُونَ» (نمل// 72) .

کسایی می‌گوید: هر جایی از قرآن که «عسی» به صورت خبری استعمال شده، مفرد است (مانند آیه 72 سوره نمل) . و آن‌چه به شکل استفهامی آمده است، جمع بسته می‌شود؛ مانند: «فَهَلْ عَسَیْتُمْ إِن تَوَلَّیْتُمْ» (محمد// 22).

منابع

  1. البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 4 : صفحه 288
  2. الاتقان فی علوم القرآن جلد 2 : صفحه 241
  3. قرآن ثقل اکبر : صفحه (118-119)

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «ادات قرب» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

ادات دنو

اعم

ادوات قرآن

منابع

  • الاتقان فی علوم القرآن جلد 2 : صفحه 241
  • البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 4 : صفحه 288
  • البرهان فی علوم القرآن جلد 4 : صفحه (314-316)
  • قرآن ثقل اکبر : صفحه (118-119)