عملکردها

ادات تحضیض

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

ادات تحضیض : ادات بیانگر اصرار و تحریک

'تحضیض' یعنی وادار کردن، اصرار ورزیدن و برانگیختن. و ادات تحضیض یعنی آن‌چه مفید این معنا باشد؛ نمونه‌های آن در قرآن عبارتند از:

1. ألا: «أَلاَ تُقَاتِلُونَ قَوْمًا نَّکَثُواْ أَیْمَانَهُمْ وَهَمُّواْ بِإِخْرَاجِ الرَّسُولِ وَهُم بَدَؤُوکُمْ أَوَّلَ مَرَّةٍ...»؛ «چرا با گروهی که سوگندهای خود را شکستند و بر آن شدند که فرستاده (خدا) را بیرون کنند و آنان بودند که نخستین‏بار (جنگ را) با شما آغاز کردند نمی‏جنگید؟ » (توبه// 13) ، و: «فَقَرَّبَهُ إِلَیْهِمْ قَالَ أَلَا تَأْکُلُونَ»؛ «آن را به نزدیکشان برد (و) گفت مگر نمی‏خورید؟ » (ذاریات// 27) .

2. لولا: «... لَوْلَا أَخَّرْتَنِی إِلَی أَجَلٍ قَرِیبٍ...»؛ «چرا تا مدتی بیشتر (اجل) مرا به تاخیر نینداختی» (منافقون// 10) .

3. ألاَّ: «أَلَّا یَسْجُدُوا لِلَّهِ...»؛ «چرا برای خدا سجده نمی‌کنند؟ » (نمل// 25).

منابع

  1. البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 4 : صفحه 377
  2. البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 4 : صفحه (235-236)
  3. الاتقان فی علوم القرآن جلد 2 : صفحه 284
  4. الاتقان فی علوم القرآن جلد 2 : صفحه (188-189)

اصطلاح‌نامه

اعم

ادوات قرآن

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه ادات تحضیض به زیرصفحه ادات تحضیض/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • الاتقان فی علوم القرآن جلد 2 : صفحه (188-189)، 284
  • البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 4 : صفحه (235-236)، 377
  • البرهان فی علوم القرآن جلد 4 : صفحه 262، (403-404)
  • تسدید الاصول جلد 1 : صفحه 42
  • قرآن ثقل اکبر : صفحه 58