عملکردها

ادات الصاق

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

ادات الصاق : ادات بیانگر تعلق یک معنا به معنای دیگر

الصاق یعنی چسباندن، و الصاق در سخن، تعلق یک معنا به معنای دیگر است. «ادوات الصاق» حروفی هستند که مفید این معنا باشند؛ مانند: «باء» (حرف جر) که معانی فراوانی دارد و مهم‌ترین آن‌ها الصاق است؛ مانند: «... وَامْسَحُواْ بِرُؤُوسِکُمْ وَأَرْجُلَکُمْ إِلَی الْکَعْبَینِ...»؛ «و سر و پاهای خودتان را تا برآمدگی پیشین (هر دو پا) مسح کنید» (مائده// 6) . یعنی: «الصقوا المسح برؤوسکم»؛

در این‌جا یک معنا (مسح‌کردن) به معنای دیگر (سر) تعلق گرفته است.

گاهی الصاق مجازی است؛ مانند: «وَإِذَا مَرُّواْ بِهِمْ یَتَغَامَزُونَ»؛ «و چون بر ایشان می‏گذشتند اشاره چشم و ابرو با هم رد و بدل می‏کردند» (مطففین// 30) . یعنی: «بمکان یقربون منه».

منابع

  1. البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 4 : صفحه 252
  2. الاتقان فی علوم القرآن جلد 2 : صفحه 215

اصطلاح‌نامه

اعم

ادوات قرآن

منابع

  • الاتقان فی علوم القرآن جلد 2 : صفحه 215
  • البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 4 : صفحه 252
  • البرهان فی علوم القرآن جلد 4 : صفحه 278
  • قرآن ثقل اکبر : صفحه (87-88)