احراق مصاحف ( علوم قرآنی )

توضیح مفهومی

احراق مصاحف ( علوم قرآنی ) : ماجرای سوزاندن مصاحف قرآن توسط عثمان

منظور از «احراق مصاحف» سوزاندن مصاحفی است که اصحاب رسول‌خدا (ص) فراهم کرده بودند.

پس از آن که کار اختلاف مصاحف از نظر چگونگی ضبط و قرائت به اوج خود رسید، عثمان خلیفه سوم دستور داد نسخه‌ای از قرآن فراهم شود که واجد تمام مزایای مصاحف موجود و عاری از نقایص آن‌ها باشد. وی همچنین دستور داد مصاحف موجود گردآوری شود. پس از آن که گروهی از اصحاب رسول‌خدا (ص) مصحف مورد نظر را در چند نسخه فراهم کردند، دستور داد سایر مصاحف سوزانده شود تا راه بر هرگونه اختلاف تازه در مصاحف بسته شود. سرانجام، این مصاحف- به جز مصحف حفصه که همان مصحف ابوبکر بود- سوزانده شدند؛ از این رو، به عثمان لقب «حرّاق مصاحف» دادند.

اکثر روایات بر احراق (سوزاندن) این مصاحف دلالت می‌کند؛ ولی در پاره‌ای از روایات صحبت از «محو» شده است. بعضی از محققان برای جمع میان این دو دسته روایات احتمال داده‌اند که «سوزاندن»، در باره مصحف‌هایی است که بر پوست و امثال آن نوشته شده بود و «محو»، مربوط به مصاحفی است که روی چیزی مثل سنگ نوشته شده بود.

این نکته نیز امروزه جای تأمل بسیار دارد که آیا تنها راه پایان دادن به اختلاف مصاحف، احراق آن همه مصاحف و اوراق و کتیبه‌های گوناگونی است که در محضر پیامبر اکرم (ص) و زیر نظر و با اشراف آن حضرت تهیه شده بود (که در صورت وجود آن‌ها، از نفیس‌ترین و مقدس‌ترین سرمایه مسلمانان و از ذخایر علمی و میراث فرهنگی جهان اسلام بودند) ؟

نیز: ر.ک:مصحف عثمانی.

منابع

1. البیان فی تفسیر القرآن : صفحه 258
2. مناهل العرفان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 403
3. تاریخ قرآن : صفحه 430
4. مباحث فی علوم القرآن : صفحه 86
5. مدخل الی القرآن الکریم : صفحه (48-49)
6. تاریخ القرآن : صفحه 94
7. دراسات فی علوم القرآن : صفحه 134
8. تاریخ القرآن : صفحه 117

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «احراق مصاحف ( علوم قرآنی )» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

سوزاندن مصاحف

وابسته

توحید مصاحف، مصاحف

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه احراق مصاحف ( علوم قرآنی ) به زیرصفحه احراق مصاحف ( علوم قرآنی )/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

• البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : صفحه 240
• البیان فی تفسیر القرآن : صفحه 258
• الجامع لاحکام القرآن جلد 1 : صفحه 54
• تاریخ القرآن : صفحه 117
• تاریخ القرآن : صفحه 94
• تاریخ جمع قرآن : صفحه 118
• تاریخ قرآن : صفحه 430
• دراسات فی علوم القرآن : صفحه 134
• مباحث فی علوم القرآن : صفحه 80، 86
• مدخل الی القرآن الکریم : صفحه (48-49)
• معجزه بزرگ ، پژوهشی در علوم قرآن : صفحه 62
• مناهل العرفان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 260، 264، 403، 472