احراز تعبدی
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
احراز تعبدی : کشف ظنّی حکم واقعی از طریق اماره معتبر شرعی
احراز تعبدی به معنای کشف تعبدی واقع برای مکلف می‌باشد و مقابل احراز حقیقی و واقعی است.
توضیح:
در صورتی که مکلف‌به حکم واقعی قطع پیدا کند، چون کاشفیت قطع از واقع، کامل و تام است، در اصطلاح گفته می‌شود که به احراز حقیقی، به حکم واقعی دست یافته است؛ ولی اگر به وسیله ' اماره ' به حکم واقعی دست یابد، چون به حکم واقعی ظن پیدا می‌کند، پس واقع به مقدار زیادی برای او کشف می‌گردد، اما احتمال کمی هم داده می‌شود که در دست یابی به واقع، خطا کرده باشد، در این گونه موارد اگر شارع به مکلف بگوید مؤدای اماره را در حکم واقع محسوب نما و احتمال خطا را نادیده بگیر، در حقیقت، از راه تتمیم کشف ـ کامل کردن درجه کشف اماره از واقع ـ از روی تعبد، اماره را جانشین قطع می‌نماید و به این صورت، اماره سبب احراز تعبدی حکم واقعی می‌گردد.
نکته:
اماره را دلیل محرز نیز می‌نامند، زیرا ناظر به واقع و در صدد کشف و احراز آن است [۱].
پانوشت
منابع
- الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی جلد 1 : صفحه 77
- دروس فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 23
- فرهنگ نامه اصول فقه
اصطلاح‌نامه
وابسته
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه احراز تعبدی به زیرصفحه احراز تعبدی/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.