اجماع تشرفی

توضیح مفهومی

اجماع تشرفی : بیان رأی معصوم - حاصل از تشرّف به محضر امام عصر (ع) - در قالب اجماع

اجماع تشرفی در جایی است که فقیهی در زمان غیبت امام معصوم (ع) به خدمت آن حضرت مشرف شود و رأی معصوم (ع) را در مسئله‌ای بشنود، ولی به هنگام باز گویی رأی معصوم، نگوید که من خود از امام شنیده ام - زیرا در زمان غیبت کبری، قولِ مدعی رؤیت، محکوم به کذب است - بلکه در قالب ادعای اجماع، به این نکته اشاره کند که رأی معصوم را احراز کرده است. این گونه موارد برای ' مقدس اردبیلی ' و ' سید مهدی بحرالعلوم ' اتفاق افتاده و نقل شده است؛ از این رو احتمال داده می‌شود که آن چه در کلام ایشان به عنوان اجماع آمده است، اجماع تشرفی باشد.

اجماع تشرفی به لحاظ وحدت راوی، همانند اجماع منقول است و کسانی که خبر واحد را حجت نمی‌دانند، یا ادله حجیت خبر واحد را، شامل اجماع منقول نمی‌دانند، اجماع تشرفی را نیز حجت نمی‌دانند؛ ولی کسانی که خبر واحد را مطلقاً حجت می‌دانند، اجماع تشرفی را نیز دارای اعتبار و حجت می‌دانند.

نکته:

علت تردید در حجیت اجماع تشرفی آن است که انسان ممکن است به صرف ادعای چنین اجماعی نتواند قطع به تشرف و یقین به رأی امام (ع) پیدا کند، وگرنه چنان چه از اجماع تشرفی قطع به قول امام (ع) حاصل شود، همین قطع حجیت داشته و دیگر نیازی به حجیت اجماع نیست.

منابع

1. منابع اجتهاد (ازدیدگاه مذاهب اسلامی) جلد 200 : صفحه 218
2. الوصول الی کفایة الاصول جلد 3 : صفحه 442
3. انوار الاصول جلد 2 : صفحه 403
4. کفایة الاصول : صفحه 332
5. منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة جلد 4 : صفحه 349
6. منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة جلد 4 : صفحه 353
7. ایضاح الکفایة جلد 4 : صفحه 249
8. سیری کامل در اصول فقه جلد 10 : صفحه 301
9. المعجم الاصولی : صفحه 35
10. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

اعم

اجماع ( اصول فقه )

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه اجماع تشرفی به زیرصفحه اجماع تشرفی/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

• المحصول فی علم الاصول جلد 3 : صفحه 201
• المعجم الاصولی : صفحه 35
• الوصول الی کفایة الاصول جلد 3 : صفحه 442
• انوار الاصول جلد 2 : صفحه 403
• ایضاح الکفایة جلد 4 : صفحه 249
• حقایق الاصول جلد 2 : صفحه 100
• سیری کامل در اصول فقه جلد 10 : صفحه 301
• کفایة الاصول : صفحه 332
• محاضرات فی اصول الفقه : صفحه 42
• منابع اجتهاد (ازدیدگاه مذاهب اسلامی) جلد 200 : صفحه 218
• منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة جلد 4 : صفحه 349، 353