عملکردها

اجتهاد عقلی

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

اجتهاد عقلی : استنباط حکم شرع بر اساس ادله مستند به عقل

اجتهاد عقلی، که مقابل اجتهاد شرعی می‌باشد، به اجتهادی گفته می‌شود که اساس آن، منابع و ادله‌ای است که حجیت یا طریقیت آنها عقلی محض است و امکان تعلق جعل شرعی به آنها وجود ندارد. طبیعی است این قسم از اجتهاد، سبب علم وجدانی به حکم شرعی می‌گردد.

از مصادیق اجتهاد عقلی، اجتهادی است که بر اساس مستقلات عقلی، قاعده لزوم دفع ضرر محتمل، قاعده اشتغال (اشتغال ذمه یقینی، فراغ ذمه یقینی را می‌طلبد) ، قاعده قبح عقاب بلا بیان و غیره، صورت گرفته باشد.

منابع

  1. الاصول العامة للفقه المقارن : صفحه 571
  2. الاجتهاد اصوله و احکامه : صفحه 130
  3. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

اعم

اجتهاد ( عام )

وابسته

اجتهاد شرعی

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه اجتهاد عقلی به زیرصفحه اجتهاد عقلی/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • الاجتهاد اصوله و احکامه : صفحه 130
  • الاصول العامة للفقه المقارن : صفحه 571