آیه قذف ( علوم قرآنی)
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
آیه قذف ( علوم قرآنی ) : آیه 4 نور، در باره برخورد با اتهام ناموسی
به آیه 4 سوره نور 'آیه قذف' یا 'آیه حد قذف' می‌گویند: «وَالَّذِینَ یَرْمُونَ الْمُحْصَنَاتِ ثُمَّ لَمْ یَأْتُوا بِأَرْبَعَةِ شُهَدَاء فَاجْلِدُوهُمْ ثَمَانِینَ جَلْدَةً وَلَا تَقْبَلُوا لَهُمْ شَهَادَةً أَبَدًا وَأُوْلَئِکَ هُمُ الْفَاسِقُونَ»؛ «و کسانی که نسبت زنا به زنان شوهردار میدهند سپس چهار گواه نمیآورند هشتاد تازیانه به آنان بزنید و هیچگاه شهادتی از آنها نپذیرید و اینانند که خود فاسقند».
'قذف' در لغت به معنای پرتاب کردن به یک نقطه دوردست، و در اصطلاح (مانند کلمه رمی) کنایه از اتهام ناموسی است؛ به تعبیر دیگر، فحش و دشنامی است که به ناموس مربوط می‌شود.
هرگاه 'قذف' با لفظ صریح انجام گیرد، حد آن هشتاد تازیانه است، و اگر صراحت نداشته باشد، مشمول حکم تعزیر است؛ یعنی تعیین مقدار مجازات و شلاق به اختیار حاکم شرع است. از آن‌جا که در آیات 2 و 3 همین سوره مجازات شدید برای زن و مرد زناکار بیان شد، و ممکن بود این موضوع دست‌آویزی برای افراد مغرض و بی‌تقوا گردد تا افراد پاک را متهم کنند، آیه 4 این سوره به مجازات شدید تهمت‌زنندگان پرداخته، جلوی این گونه افراد را گرفته است تا حیثیت و حرمت خانواده‌های پاکدامن از خطر آنان مصون بماند، و کسی جرأت تعرض به آبروی مردم را پیدا نکند.
منابع
- تفسیر نمونه جلد 14 : صفحه (369-376)
- المیزان فی تفسیر القرآن جلد 15 : صفحه 81
- اسباب النزول : صفحه (104-105)
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «آیه قذف ( علوم قرآنی )» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
اعم
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه آیه قذف ( علوم قرآنی) به زیرصفحه آیه قذف ( علوم قرآنی)/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.
منابع
- اسباب النزول : صفحه (104-105)
- البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : صفحه 24
- المیزان فی تفسیر القرآن جلد 15 : صفحه 81
- تفسیر نمونه جلد 14 : صفحه (369-376)
- شناخت قرآن : صفحه 189
- قرآن پژوهی (هفتادبحث وتحقیق قرآنی) : صفحه 37
- لباب النقول فی اسباب النزول : صفحه 138
- نیل الخیرات فی القراءات العشرة جلد 15 : صفحه 81