آیه عِدّه وفات
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
آیه عِدّه وفات : آیه 234 بقره، تعیین عِدّه زنِ شوهر مرده
به آیه 234 سوره بقره 'آیه عِدّه وفات' یا 'آیه تربص' می‌گویند: «وَالَّذِینَ یُتَوَفَّوْنَ مِنکُمْ وَیَذَرُونَ أَزْوَاجًا یَتَرَبَّصْنَ بِأَنفُسِهِنَّ أَرْبَعَةَ أَشْهُرٍ وَعَشْرًا فَإِذَا بَلَغْنَ أَجَلَهُنَّ فَلاَ جُنَاحَ عَلَیْکُمْ فِیمَا فَعَلْنَ فِی أَنفُسِهِنَّ بِالْمَعْرُوفِ وَاللّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِیرٌ»؛ «و کسانی از شما که میمیرند و همسرانی بر جای میگذارند (همسران) چهار ماه و ده روز انتظار میبرند پس هرگاه عده خود را به پایان رساندند در آنچه آنان به نحو پسندیده درباره خود انجام دهند گناهی بر شما نیست و خداوند به آنچه انجام میدهید آگاه است».
شوهر کردن دوباره زنان بلافاصله پس از مرگ شوهر، با محبت و حفظ احترام همسر سابق و یقین به خالی بودن رحم از نطفه او سازگار نیست. همچنین سبب جریحه‌دار شدن عواطف بستگان متوفا نیز می‌شود؛ لذا این آیه ازدواج مجدد زنان را به نگه داشتن عده به مدت چهارماه و ده روز مشروط کرده است. طبق روایات پیشوایان اسلام، زنان موظفند در این مدت شکل سوگواری خود را حفظ کنند؛ یعنی از خودآرایی و مانند آن بپرهیزند.
مهم‌ترین انگیزه نگهداری، حفظ احترام زوجیت است؛ لذا حتی اگر هیچ گونه احتمالی در باره بارداری زن نباشد، باز باید عده نگه دارد. زمان آغاز عدّه، مرگ شوهر نیست؛ بلکه از هنگامی است که خبر مرگ شوهر به زن می‌رسد.
پس از پایان زمان عده، زن با هر کس بخواهد می‌تواند ازدواج کند و اولیا به خاطر خرافات و یا افکار موهوم، هیچ‌گاه نباید مانع ازدواج آنان شوند.
برخی گفته‌اند: این آیه، آیه 240 همین سوره را نسخ کرده که در آن فرموده است: زن شوهر مرده باید یک سال در خانه همسرش نگهداری شود.
منابع
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «آیه عِدّه وفات» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
اعم
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه آیه عِدّه وفات به زیرصفحه آیه عِدّه وفات/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.