آیه عِدّه طلاق
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
آیه عِدّه طلاق : آیه اول سوره طلاق، در باره بعضی احکام عِدّه طلاق
به آیه اول سوره طلاق 'آیه عدّه طلاق' میگویند: «یَا أَیُّهَا النَّبِیُّ إِذَا طَلَّقْتُمُ النِّسَاء فَطَلِّقُوهُنَّ لِعِدَّتِهِنَّ وَأَحْصُوا الْعِدَّةَ وَاتَّقُوا اللَّهَ رَبَّکُمْ لَا تُخْرِجُوهُنَّ مِن بُیُوتِهِنَّ وَلَا یَخْرُجْنَ إِلَّا أَن یَأْتِینَ بِفَاحِشَةٍ مُّبَیِّنَةٍ وَتِلْکَ حُدُودُ اللَّهِ وَمَن یَتَعَدَّ حُدُودَ اللَّهِ فَقَدْ ظَلَمَ نَفْسَهُ لَا تَدْرِی لَعَلَّ اللَّهَ یُحْدِثُ بَعْدَ ذَلِکَ أَمْرًا»؛ «ای پیامبر چون زنان را طلاق گویید در (زمانبندی) عده آنان طلاقشان گویید و حساب آن عده را نگه دارید و از خدا پروردگارتان بترسید آنان را از خانههایشان بیرون مکنید و بیرون نروند مگر آنکه مرتکب کار زشت آشکاری شده باشند این است احکام الهی و هر کس از مقررات خدا (پای) فراتر نهد قطعا به خودش ستم کرده است نمیدانی شاید خدا پس از این پیشامدی پدید آورد».
آیه به بخشی از مباحث مربوط به طلاق پرداخته و پنج حکم از احکام آن را بیان کرده است:
1. طلاق زمانی صورت گیرد که زن از عادت ماهیانه پاک شده و با همسرش نزدیکی نکرده باشد.
2. مدت نگهداری عِدّه، کاملاً محاسبه شود؛ یعنی از زمان اجرای صیغه طلاق و مباینت، تا سه طهر باید عده نگه دارد.
3. شوهران، همسران مطلّقه خود را در زمان عده از خانههایشان بیرون نکنند.
4. زنان نیز در دوران عده از خانههای خود (خانه همسران خود) بیرون نروند. گرچه این حکم مهم اسلامی از سوی بسیاری از مردم اجرا نمیشود و به محض جاری شدن صیغه طلاق، هم مرد به خود اجازه بیرون کردن زن را میدهد و هم زن میپندارد آزاد است که از خانه شوهر خارج شود؛ ولی این حکم اسلامی فلسفه استواری از قبیل احترام به زن، احتمال بازگشت به زناشویی و… را دارد که از آن غفلت شده است.
5. حکم پنجم استثنایی است از قانون بند سوم، که اگر نگهداری زن در منزل باعث مشکلات بیشتری همچون بدخلقی، بد زبانی یا ارتکاب جرم زنا و… شود، آنگاه ضرورتی به نگهداری آنان نیست. مدّت عده طلاق سه طهر است (در غالب موارد، حدود سه ماه است) و طبق آیه 228 سوره بقره، عده طلاق زنان باردار وضع حمل است.
منابع
اصطلاحنامه
مترادفات
از واژه «آیه عِدّه طلاق» بجای واژههای زیر استفاده کنید:
اعم
نمایههای موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاحنامه).
برای دسترسی به نمایههای شامل واژه آیه عِدّه طلاق به زیرصفحه آیه عِدّه طلاق/نمایههای موضوعی مراجعه کنید.
منابع
- اسباب النزول : صفحه 289
- الاتقان فی علوم القرآن جلد 3 : صفحه 78
- الاتقان فی علوم القرآن جلد 4 : صفحه 289
- التبیان فی علوم القرآن : صفحه 133
- التمهید فی علوم القرآن جلد 8 : صفحه 152
- المیزان فی تفسیر القرآن جلد 19 : صفحه 312
- تفسیر نمونه جلد 24 : صفحه 219
- دانش نامه قرآن و قرآن پژوهی جلد 1 : صفحه 98
- فتح المنان فی نسخ القرآن جلد 4 : صفحه 21
- لباب النقول فی اسباب النزول : صفحه 198
- نیل الخیرات فی القراءات العشرة جلد 19 : صفحه 312