عملکردها

آیه صبح

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

آیه صبح : آیه 18 تکویر، شامل سوگند خداوند به صبحگاه

به آیه 18 سوره تکویر «آیه صبح» می‌گویند: «وَ الصُّبْحِ إِذا تَنَفَّسَ»؛ «و قسم به صبح هنگامی که تنفس کند».

این آیه و آیات قبل و بعد از آن به بحث از حقانیت قرآن و صدق گفتار پیامبر اسلام (ص) می‏پردازد، و صبح را به موجود زنده‏ای تشبیه کرده که نخستین تنفسش با طلوع سپیده آغاز می‏شود، و روح حیات در همه موجودات می‏دمد، گویی در زیر دست و پای لشکر زنگی شب نفسش بریده بود، و با درخشیدن اولین شعاع نور از زیر چنگال او آزاد می‏شود و نفس تازه می‏کند!.

این تعبیر شبیه تعبیری است که در سوره مدثر بعد از سوگند به شب آمده است که می‏فرماید: «وَ الصُّبْحِ إِذا أَسْفَرَ»؛ «سوگند به صبح هنگامی که نقاب از چهره بر گیرد»، گویی ظلمت شب همچون نقاب سیاهی بر صورت صبح افتاده، به هنگام سپیده دم نقاب را کنار می‏زند و چهره نورانی و پر فروغ خود را که نشانه زندگی و حیات است به جهانیان نشان دهد.

منابع

  1. تفسیر نمونه جلد 26 : صفحه 192
  2. الدر المنثور فی التفسیر بالماثور جلد 6 : صفحه 321
  3. مجمع البیان فی تفسیرالقرآن جلد 10 : صفحه 677
  4. تفسیر نور الثقلین جلد 5 : صفحه 518
  5. المیزان فی تفسیر القرآن جلد 20 : صفحه 217
  6. تفسیر القمی جلد 2 : صفحه 408

اصطلاح‌نامه

اعم

اسامی آیات

منابع

  • الدر المنثور فی التفسیر بالماثور جلد 6 : صفحه 241، 321
  • المیزان فی تفسیر القرآن جلد 19 : صفحه 331
  • المیزان فی تفسیر القرآن جلد 20 : صفحه 217
  • تفسیر القمی جلد 2 : صفحه 408
  • تفسیر فرات الکوفی جلد 2 : صفحه 376
  • تفسیر نمونه جلد 24 : صفحه 276
  • تفسیر نمونه جلد 26 : صفحه 192
  • تفسیر نور الثقلین جلد 5 : صفحه 370، 518
  • مجمع البیان فی تفسیرالقرآن جلد 10 : صفحه 474، 677