عملکردها

آیه تمتع (علوم قرآنی )

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

آیه تمتع ( علوم قرآنی ) : آیه 24 سوره نساء، در باره جواز ازدواج موقت

آیه 24 سوره نساء را 'آیه تمتع' یا 'آیه متعه' می‌گویند: «… فَمَا اسْتَمْتَعْتُم بِهِ مِنْهُنَّ فَآتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ فَرِیضَةً وَلاَ جُنَاحَ عَلَیْکُمْ فِیمَا تَرَاضَیْتُم بِهِ مِن بَعْدِ الْفَرِیضَةِ إِنَّ اللّهَ کَانَ عَلِیمًا حَکِیمًا»؛ «… و زنانی را که متعه کرده‏اید مهرشان را به عنوان فریضه‏ای به آنان بدهید و بر شما گناهی نیست که پس از (تعیین مبلغ) مقرر با یکدیگر توافق کنید (که مدت عقد یا مهر را کم یا زیاد کنید) مسلما خداوند دانای حکیم است».

متعه زنان (ازدواج موقت) در این آیه، جایز دانسته شده است؛ به همین جهت این نوع ازدواج در زمان رسول اکرم (ص) میان مسلمانان رایج بود، و گروهی از آنان هم در آن زمان به این نوع ازدواج اقدام کردند، و در این زمینه، سخنان بسیاری از صحابه در مدارک اهل‌تسنن وجود دارد. عمر بن خطاب ازدواج موقت (صیغه) را در زمان حکومت خویش برانداخت و گفت: 'متعتان کانتا علی عهد رسول‌الله علیه‌السلام و أنا أنهی عنهما و أعاقب علیهما؛ متعة الحجّ و متعة النساء؛ دو متعه در عهد رسول‌الله (ص) بود که من از آن‌ها نهی و به آن‌ها مجازات می‌کنم؛ یکی حج و دیگری متعه نساء است'، ولی روایات فراوانی از ائمه اطهار در حلّیت ابدی ازدواج موقت (متعه) نقل شده است.

منابع

  1. التفسیر الکبیر جلد 10 : صفحه 48
  2. تفسیر نمونه جلد 3 : صفحه 335
  3. البیان فی تفسیر القرآن : صفحه 333
  4. المیزان فی تفسیر القرآن جلد 4 : صفحه 271
  5. اقرب الموارد فی فصح العربیه و الشوارد : صفحه 351
  6. اقرب الموارد فی فصح العربیه و الشوارد : صفحه 339

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «آیه تمتع ( علوم قرآنی )» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

آیه 024 نساء، آیه متعه ( علوم قرآنی )

اعم

آیات الاحکام ( علوم قرآنی )، اسامی آیات، سوره نساء

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه آیه تمتع (علوم قرآنی ) به زیرصفحه آیه تمتع (علوم قرآنی )/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • اسباب النزول : صفحه 98
  • اقرب الموارد فی فصح العربیه و الشوارد : صفحه 339، 351
  • البیان فی تفسیر القرآن : صفحه 333
  • البیان فی تفسیرالقرآن : صفحه 313، 339، 351
  • التفسیر الکبیر جلد 10 : صفحه 48
  • التمهید فی علوم القرآن جلد 2 : صفحه 322
  • المیزان فی تفسیر القرآن جلد 4 : صفحه 271
  • تفسیر نمونه جلد 3 : صفحه 335
  • علوم القرآن : صفحه 211، 212
  • لباب النقول فی اسباب النزول : صفحه 55، 56
  • مجله پژوهشهای قرآنی جلد 4 : صفحه 203
  • نیل الخیرات فی القراءات العشرة جلد 4 : صفحه 271