آیه بِرّ
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
آیه بِرّ : آیه 177 سوره بقره آیه، در باره مصادیق نیکی و نیکوکاران
آیه 177 سوره بقره را 'آیه بِرّ' می‌گویند؛ زیرا به نیکی و ویژگی‌های نیکوکاران پرداخته است: «لَّیْسَ الْبِرَّ أَن تُوَلُّواْ وُجُوهَکُمْ قِبَلَ الْمَشْرِقِ وَالْمَغْرِبِ وَلَکِنَّ الْبِرَّ مَنْ آمَنَ بِاللّهِ وَالْیَوْمِ الآخِرِ وَالْمَلآئِکَةِ وَالْکِتَابِ وَالنَّبِیِّینَ وَآتَی الْمَالَ عَلَی حُبِّهِ ذَوِی الْقُرْبَی وَالْیَتَامَی وَالْمَسَاکِینَ وَابْنَ السَّبِیلِ وَالسَّآئِلِینَ وَفِی الرِّقَابِ…»؛ «نیکوکاری آن نیست که روی خود را به سوی مشرق و (یا) مغرب بگردانید بلکه نیکی آن است که کسی به خدا و روز بازپسین و فرشتگان و کتاب (آسمانی) و پیامبران ایمان آورد و مال (خود) را با وجود دوست داشتنش به خویشاوندان و یتیمان و بینوایان و در راهماندگان و گدایان و در (راه آزاد کردن) بندگان بدهد…».
در باره شأن نزول این آیه گفته‌اند: چون تغییر قبله، سروصدای زیادی میان مردم به ویژه یهود و نصارا به راه انداخت، یهودیان که بزرگ‌ترین سند افتخار خود را از دست داده بودند، زبان به اعتراض گشودند، که این آیه نازل شد و گفت: این همه گفت‌و‌گو در مسئله قبله صحیح نیست؛ بلکه مهم‌تر از قبله، مسائل دیگری است که معیار ارزش انسان‌ها است و باید به آن‌ها توجه شود؛ آن مسائل در این آیه شرح داده شده‌اند.
برخی گفته‌اند: این آیه پیش از وجوب فرایض و بیان حدود شرع نازل شده است.
منابع
- المیزان فی تفسیر القرآن جلد 1 : صفحه 428
- التفسیر الکبیر جلد 5 : صفحه (35-45)
- تفسیر نمونه جلد 1 : صفحه 597
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «آیه بِرّ» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
اعم
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه آیه بِرّ به زیرصفحه آیه بِرّ/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.
منابع
- اسباب النزول : صفحه 30
- الایمان و الکفر فی الکتاب و السنة جلد 1 : صفحه 246
- التفسیر الکبیر جلد 5 : صفحه (35-45)
- المیزان فی تفسیر القرآن جلد 1 : صفحه 428
- تفسیر نمونه جلد 1 : صفحه 597
- قرآن کریم, ترجمه, توضیحات و واژه نامه : صفحه 27
- لباب النقول فی اسباب النزول : صفحه 22
- نیل الخیرات فی القراءات العشرة جلد 1 : صفحه 428