آیه انفاق
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
آیه انفاق : آیه 274بقره، در باره فضیلت انفاق و نازل شده در شأن امام علی (ع)
آیه 274 سوره بقره یکی از آیاتی است که در فضیلت انفاق نازل شده، و به همین جهت آن را آیه انفاق می‌گویند: «الَّذِینَ یُنْفِقُونَ أَمْوالَهُمْ بِاللَّیْلِ وَ النَّهارِ سِرًّا وَ عَلانِیَةً فَلَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَ لا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَ لا هُمْ یَحْزَنُونَ»؛ «آنها که اموال خود را، شب و روز، پنهان و آشکار، انفاق میکنند، مزدشان نزد پروردگارشان است، نه ترسی بر آنهاست، و نه غمگین میشوند».
در احادیث بسیاری- از شیعه و اهل سنت- آمده است که این آیه در باره علی (ع) نازل شده است زیرا آن حضرت چهار درهم داشت، درهمی را شب، و درهمی را روز، و درهمی را آشکارا، و درهمی را در نهان انفاق کرد، و این آیه نازل شد.
در این آیه سخن از کیفیات مختلف و متنوع انفاق سخن گقته شده است، و نشانگر این مطلب است که انفاق کنندگان باید در انفاق خود به هنگام شب یا روز، پنهان یا آشکار، جهات اخلاقی و اجتماعی را در نظر بگیرند؛ آنجا که انفاق به نیازمندان موجبی برای اظهار ندارد، آن را مخفی سازند تا هم آبروی آنان حفظ شود، و هم خلوص بیشتری در آن باشد، و آنجا که مصالح دیگری مانند تعظیم شعائر و تشویق و ترغیب دیگران در کار است، و انفاق جنبه شخصی ندارد، تا هتک احترام کسی شود (مانند انفاق برای جهاد و بناهای خیر و امثال آن) و با اخلاص نیز منافات ندارد، آشکارا انفاق نمایند. هر چند بعید نیست که مقدم داشتن شب بر روز، و پنهان بر آشکار، اشاره به این باشد که مخفی بودن انفاق بهتر است مگر موجبی برای اظهار باشد، هر چند باید در همه حال و به هر شکل، انفاق فراموش نشود.
منابع
- تفسیر نمونه جلد 2 : صفحه (360-362)
- مجمع البیان فی تفسیرالقرآن جلد 2 : صفحه 667
- البرهان فیتفسیر القرآن جلد 1 : صفحه 551
- الدر المنثور فی التفسیر بالماثور جلد 1 : صفحه 363
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «آیه انفاق» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
اعم
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه آیه انفاق به زیرصفحه آیه انفاق/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.