آیه استخلاف
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
آیه استخلاف : آیه 30 سوره بقره، در باره خلیفه بودن انسان بر زمین
آیه 30 سوره بقره را 'آیه استخلاف' نامیده‌اند: «وَإِذْ قَالَ رَبُّکَ لِلْمَلاَئِکَةِ إِنِّی جَاعِلٌ فِی الأَرْضِ خَلِیفَةً…»؛ «و چون پروردگار تو به فرشتگان گفت من در زمین جانشینی خواهم گماشت».
'خلیفه' به معنای 'جانشین' است؛ ولی در این که جانشینی از چه کسی منظور است، مفسران احتمالات گوناگونی داده‌اند. نظریه صحیح که بسیاری از محققان آن را پذیرفته‌اند این است که مراد، خلافت الهی و نمایندگی خدا در زمین است. اراده و خواست خداوند بر این بود که روی زمین موجودی را بیافریند که نماینده او باشد؛ صفاتش پرتوی از صفات پروردگار، و مقام و شخصیتش برتر از فرشتگان باشد. چنین موجودی باید سهم وافری از عقل و اندیشه و ادراک، و استعداد ویژه داشته باشد که بتواند رهبری و پیشوایی موجودات زمینی را بر عهده گیرد؛ به عبارت دیگر، آفریده و مخلوقی باشد که اوامر خداوند را اجرا کند.
منابع
- تفسیر نمونه جلد 1 : صفحه (171-172)
- مجله رسالة القرآن (فصلنامه) جلد 9 : صفحه 221
- المیزان فی تفسیر القرآن جلد 1 : صفحه 114
- التفسیر الکبیر جلد 2 : صفحه 165
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «آیه استخلاف» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
اعم
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه آیه استخلاف به زیرصفحه آیه استخلاف/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.