آیات قصص
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
آیات قصص : آیات مربوط به سرگذشت‌ها
آیات دربرگیرنده داستان و اخبار گذشتگان و نیز حوادث زمان پیامبر اکرم (ص) را 'آیات قصص' گویند. 'قصص' (به فتح قاف و صاد) جمع 'قصه' به معنای خبر، حال، شأن و سرگذشت است. همچنین داستان و اخبار گذشتگان که بعضی به دنبال بعضی دیگر بیان می‌گردد 'قصه' نامیده می‌شود.
'قصص قرآن' که از شاخه‌های علوم قرآنی و از جذاب ترین و زیباترین آن‌ها است به سه دسته تقسیم می‌شود:
1. قصص انبیا: شامل دعوت اقوام توسط انبیا، معجزات انبیا، قصه‌های پیامبرانی چون نوح، ابراهیم، موسی، هارون، یوسف، عیسی، محمد (ص) و انبیای دیگر.
2. قصص اقوام و ملل: قصه طالوت، جالوت، فرزندان آدم، اصحاب کهف، اصحاب اخدود، اصحاب فیل و….
3. قصص و حوادث زمان پیامبر اکرم (ص) : داستان جنگ بدر، احد، حنین، تبوک، احزاب، داستان هجرت و….
نکته بسیار مهم در باره قصه‌های قرآن این است که این قصه‌ها برای سرگرمی و تفریح بازگو نشده است؛ بلکه دارای اهداف و فواید متعالی است. آن‌چه از داستان‌های قرآن سطحی و تکراری به نظر می‌آید، در حقیقت تکرار بیهوده و حتی برای تأکید هم نیست؛ بلکه نوعی تجدید معنا برای پی‌گیری هدف دیگری است، که در سایه آن، مقصود و معنا کامل می‌شود و هرگز کلام از آن بی‌نیاز نیست.
برخی از فواید قصه‌های قرآن:
1. بیان بنیان‌های دعوت و اصول شریعت‌های پیشین؛ 2. تقویت قلب پیامبر اسلام (ص) و امت اسلام؛ 3. تصدیق نبوت پیامبران گذشته و زنده‌کردن نام و یاد آن‌ها؛ 4. تصدیق ادعای نبوت پیامبر اسلام (ص) ؛ 5. تحت تأثیر قرار دادن اهل کتاب و بیان تحریف و تبدیل آن‌ها در کتاب‌های آسمانی‌شان و محاجّه با آن‌ها.
از مهم‌ترین ویژگی‌های قصص قرآن، صادق بودن و مطابقت آن‌ها با واقعیت است.
منابع
- منشور جاوید قرآن جلد 1 : صفحه (283-294)
- منشور جاوید قرآن جلد 11 : صفحه (5-14)
- قاموس قرآن جلد 6 : صفحه (11-12)
- معجزه بزرگ ، پژوهشی در علوم قرآن : صفحه (234-271)
اصطلاح‌نامه
اعم
وابسته
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه آیات قصص به زیرصفحه آیات قصص/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.