آیات سِلمی
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
آیات سِلمی : آیات مربوط به صلح و آشتی
'سِلم' (بر وزن علم) به معنای صلح، مسالمت و آشتی است. 'سَلم' (بر وزن عقل) نیز به معنای صلح و سازش آمده است.
آیات متعددی از قرآن درباره صلح و آشتی (سلم) است که آنها را 'آیات سلمی' مینامند؛ مانند:
1. آیه 208 سوره بقره: «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ ادْخُلُواْ فِی السِّلْمِ کَآفَّةً وَلاَ تَتَّبِعُواْ خُطُوَاتِ الشَّیْطَانِ إِنَّهُ لَکُمْ عَدُوٌّ مُّبِینٌ»؛ «ای کسانی که ایمان آوردهاید همگی به اطاعت (خدا) درآیید و گامهای شیطان را دنبال مکنید که او برای شما دشمنی آشکار است».
خداوند در این آیه همه مؤمنان را به صلح و آشتی و آرامش دعوت کرده، جنگ را از خطوات و گامهای شیطان برمیشمارد.
2. آیه 61 سوره انفال: «وَإِن جَنَحُواْ لِلسَّلْمِ فَاجْنَحْ لَهَا وَتَوَکَّلْ عَلَی اللّهِ إِنَّهُ هُوَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ»؛ «و اگر به صلح گراییدند تو (نیز) بدان گرای و بر خدا توکل نما که او شنوای داناست».
3. آیه 94 سوره نساء: «… ولا تقولوا لمن القی الیکم السلام لست مؤمناً…»؛ «به کسی که اظهار صلح و اسلام میکند، نگویید مسلمان نیستی !».
4. آیات 90 و 128 سوره نساء. 5. آیه 205 سوره بقره. 6. آیه 9 سوره حجرات.
مفاد و مفهوم این آیات این نیست که مسلمانان آمادگی جنگی خود را از دست بدهند تا دشمن به تهاجم تشویق شود، و نیز به معنای توجیه صلح ذلیلانه و از موضع ضعف نیست؛ زیرا این دو از عوامل جنگ است، نه صلح ریشهدار و عادلانه.
برخی گفتهاند منظور از آیات سلمی، آیاتی است که هنگام صلح نازل شده است؛ گرچه مفهوم و محتوای آن در باره صلح نباشد؛ مانند آیه 30 سوره رعد که در حدیبیه و در هنگام صلح نازل شد.
منابع
- قاموس قرآن جلد 3 : صفحه (299-300)
- پیام قرآن , روش تازه ای درتفسیر موضوعی قرآن جلد 10 : صفحه (361-372)
- قرآن در اسلام : صفحه 169
- تاریخ قرآن : صفحه 616
- التحقیق فی کلمات القرآن جلد 5 : صفحه (215-224)
اصطلاحنامه
مترادفات
از واژه «آیات سِلمی» بجای واژههای زیر استفاده کنید: