عملکردها

آلات جنایت

از دانشنامه علوم اسلامی

رده‌ها
(برای دیدن زیررده‌ها
بر روی "◄" کلیک کنید)

توضیح مفهومی

آلات جنایت: ابزار مورد استفاده در کشتن و مجروح کردن.

از آن در باب قصاص سخن گفته شده است.


135

نوع آلت جنایت در عمدی و غیر عمدی بودن جنایت دخالت دارد؛ به این معنا که اگر آلت، اغلب موجب قتل می‌شود - مانند چاقو، شمشیر، سمّ و سلاح گرم - به قول مشهور، قتلی که به وسیله آن صورت گیرد، قتل عمد است. هر چند ضارب قصد کشتن نداشته باشد، امّا اگر آلت، اغلب باعث قتل نمی‌شود لیکن قتل به طور اتّفاقی به سبب آن واقع گردد - مانند زدن با سنگریزه و عصای سبک در صورتی که ضارب قصد کشتن با آن را داشته باشد عمد محسوب می‌شود و اگر قصد کشتن نداشته باشد نزد اکثر فقها، قتل شبه عمد محسوب می‌گردد. 1

اگر ضارب با این نوع وسیله، پیاپی بر شخصی ضربه بزند که بر اثر آن بمیرد، در صورتی که شخص بنا به عادت تحمّل آن ضربات را نداشته باشد، قتل عمد و در غیر این صورت، شبه عمد است.

بنا بر این، زمان مانند شدّت سرما یا گرما و مکان مانند بلندی و پستی محل استقرار ضارب و مضروب و ضعف و قدرت شخص مضروب در عمدی و غیر عمدی بودن جنایت دخالت دارد. 2

حکم جراحت از لحاظ عمدی و غیر عمدی بودن مانند قتل است. 3

1 - جواهر الکلام 42 12 - 13.

2 - 22.

3 - 343. آلات جنایت: ابزار مورد استفاده در کشتن و مجروح کردن.

از آن در باب قصاص سخن گفته شده است.


135

نوع آلت جنایت در عمدی و غیر عمدی بودن جنایت دخالت دارد؛ به این معنا که اگر آلت، اغلب موجب قتل می‌شود - مانند چاقو، شمشیر، سمّ و سلاح گرم - به قول مشهور، قتلی که به وسیله آن صورت گیرد، قتل عمد است. هر چند ضارب قصد کشتن نداشته باشد، امّا اگر آلت، اغلب باعث قتل نمی‌شود لیکن قتل به طور اتّفاقی به سبب آن واقع گردد - مانند زدن با سنگریزه و عصای سبک در صورتی که ضارب قصد کشتن با آن را داشته باشد عمد محسوب می‌شود و اگر قصد کشتن نداشته باشد نزد اکثر فقها، قتل شبه عمد محسوب می‌گردد. 1

اگر ضارب با این نوع وسیله، پیاپی بر شخصی ضربه بزند که بر اثر آن بمیرد، در صورتی که شخص بنا به عادت تحمّل آن ضربات را نداشته باشد، قتل عمد و در غیر این صورت، شبه عمد است.

بنا بر این، زمان مانند شدّت سرما یا گرما و مکان مانند بلندی و پستی محل استقرار ضارب و مضروب و ضعف و قدرت شخص مضروب در عمدی و غیر عمدی بودن جنایت دخالت دارد. 2

حکم جراحت از لحاظ عمدی و غیر عمدی بودن مانند قتل است. 3

1 - جواهر الکلام 42 12 - 13.

2 - 22.

3 - 343.

منابع

  1. فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 1 : صفحه 134
  2. فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 1 : صفحه 134

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «آلات جنایت» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

آلت قتل

اعم

آلات ( فقه )، احکام جنایت

اخص

آلات غیر قتاله، آلات قتاله

وابسته

جنایات، قتل

منابع

  • الموسوعه الفقهیه المیسره جلد 1 : صفحه 109
  • فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 1 : صفحه 134
  • مجمع الفائدة و البرهان جلد 13 : صفحه 372