آب غصبی

توضیح مفهومی

آب غصبی: آب تصرف شده بدون رضایت صاحب آن.

بحث آن در باب طهارت آمده است.

احکام آب غصبی به تکلیفی و وضعی تقسیم می‌شود:

احکام تکلیفی: هر گونه تصرف در آب غصبی مانند تطهیر، وضو و غسل با آن و نیز نوشیدن آن، حرام است. 1 اگر به اجمال علم حاصل شود که آب یا نجس است یا غصبی، نوشیدن آن و وضو و غسل با آن جایز نیست، امّا اگر به اجمال علم داشت که آب یا مضاف (--» آب مضاف) است یا غصبی، تنها نوشیدن آن جایز است. 2 کسی که به اجمال می‌داند آب یکی از چند ظرف غصبی است، باید از همه دوری کند 3 (--» شبهه محصوره) .

احکام وضعی: چیز نجس با آب غصبی پاک می‌شود. 4 همچنین وضو و غسل با آب غصبی در حالت علم - به غصبی بودن و حرمت تصرف در آن - و عمد باطل است، و در صورت جهل به موضوع (غصب) یا حکم (حرمت) ، به قول مشهور باطل نمی‌باشد، مگر آن که در جهل به حکم، جاهل مقصّر باشد که به نظر مشهور ملحق به صورت علم و عمد است. 5 (--» جهل)

1 - العروة الوثقی 1 229.

2 و 3 - 50 - 52.

4 - مجمع الفائدة 1 92.

5 - جواهر الکلام 12 233؛ العروة الوثقی 1 222 - 223 و التنقیح (الطهارة) 4 367.

منابع

1. فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 1 : صفحه 87

اصطلاح‌نامه

اعم

آب، مغصوب (فقه)

وابسته

آب مباح، آب مشتبه به حرمت، غسل با آب غصبی، غسل میت با آب غصبی، غصب (فقه)، وضو با آب غصبی

منابع

• فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 1 : صفحه 87