آب جاری

رده‌ها

(برای دیدن زیررده‌ها
بر روی "◄" کلیک کنید)

▼ آب جاری

◄ آب جاری در خانه

◄ آب جاری متصل به نهر

◄ آب قنات

◄ آب نهر

◄ آب چشمه

توضیح مفهومی

آب جاری

آب جاری: آب روانِ جوشیده از زمین مانند آب چشمه و قنات.

به قول مشهور در تحقّق عنوان جاری، علاوه بر جریان، جوشش از زمین نیز شرط است. عدم اعتبار جوشش و کفایت جریان غالبی به دلیل اتّصال به منبعی و نیز عدم اعتبار جریان فعلی و کفایت جوشش از زمین، دیگر اقوال درباره آب جاری‌اند. 1

آب جاری از اقسام آب مطلق (--» آب مطلق) است که در باب طهارت از آن بحث و در باب‌های دیگر مانند زکات و خمس نیز از احکام آن به مناسبت سخن گفته شده است.

آب جاری - هر چند کمتر از کرّ (--» آب کرّ) باشد - به ملاقات نجاست نجس نمی‌شود، مگر آن که بو، رنگ یا مزه آن در اثر نجاست تغییر کند. 2 پاک شدن آن در صورت نجاست، به از بین رفتن بو، رنگ و مزه نجاست (--» تغیّر) است - هر چند این زوال به خودی خود باشد - مشروط به این که با آب تازه که از مادّه خارج می‌شود، مخلوط گردد و در حصول طهارت بدون آمیختگی، اختلاف است. 3

حکم آب راکِد (--» آب راکد) متّصل به جاری نیز چنین است. نزد مشهور آبی که از زمین می‌جوشد ولی جریان ندارد، در نجس نشدن به ملاقات با نجاست

حکم آب جاری را دارد؛ هر چند کمتر از کرّ باشد. 4

زکات غلاّتِ (گندم، جو، خرما یا کشمش) آبیاری شده با آب جاری یک دهم است. 5 هر کس می‌تواند در زمین مباح (--» مباحات اصلی) از آب جاری آن استفاده کند و در صورت حیازت (--» حیازت) مالک مقدار آبی می‌شود که حیازت کرده است. 6

1 - التنقیح (الطهارة) 1 112.

2 - جواهر الکلام 1 75 و 84 - 85.

3 - 90 و العروة الوثقی 1 32.

4 - العروة الوثقی 1 32 و 34.

5 - العروة الوثقی 2 292.

6 - جواهر الکلام 16 123 و 38 129.

منابع

1. فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 1 : صفحه 78

اصطلاح‌نامه

اعم

آب مطلق، آب کثیر

اخص

آب جاری در خانه، آب جاری متصل به نهر

به لحاظ نوع:

آب چشمه، آب قنات، آب نهر

وابسته

آب راکد، آب لوله کشی، جریان آب، جوشش (فوران)، رشح، شستن ظرف متنجس، طهارت آب جاری، طهارت با آب جاری، طهارت حبوبات، طهارت کوزه با آب، غسل در آب جاری، غسل میت با آب جاری، نجاست آب جاری

== منابع ==index.php?catid=50

• الحدائق الناضرة فی احکام العترة الطاهرة جلد 1 : صفحه 171
• الدروس الشرعیة فی فقه الامامیة جلد 1 : صفحه 119
• تحریرالوسیله جلد 1 : صفحه 12
• جامع المقاصد فی شرح القواعد جلد 1 : صفحه 110
• جواهرالکلام فی شرح الشرایع الاسلام جلد 1 : صفحه 72
• شرایع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام جلد 1 : صفحه 12
• فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 1 : صفحه (78-79)
• فرهنگ معارف اسلامی جلد 1 : صفحه 6
• فرهنگ معارف اسلامی جلد 4 : صفحه 98
• قواعدالاحکام جلد 1 : صفحه 182
• مجمع الفائدة و البرهان جلد 1 : صفحه 250
• مهذب الاحکام جلد 1 : صفحه 123