عملکردها

چک ( فقه )

از دانشنامه علوم اسلامی

نسخهٔ تاریخ ‏۲۰ فوریهٔ ۲۰۱۲، ساعت ۱۴:۳۰ توسط Hashemi (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
رده‌ها
(برای دیدن زیررده‌ها
بر روی "◄" کلیک کنید)
هیچ زیررده‌ای ندارد

توضیح مفهومی

چک

چک: از اوراق تجاری.

چک عبارت است از نوشته‏ای که دارنده حساب جاری در بانک به موجب آن، تمام یا بخشی از وجوهی را که نزد بانک دارد مسترد یا به دیگری واگذار می‏کند. 1 از احکام آن درمسائل مستحدثه سخن گفته‏اند.

ماهیّت: چک به لحاظ حقوقی، سند دین و نشان دهنده بدهکار بودن صادر کننده آن به مقدار مبلغ چک است. امروزه در مبادلات اقتصادی، چک از اسناد رسمی تجاری به شمار می‏رود. 2

ارزش و اعتبار: چک از اوراق نقدی) ر پول (به شمار نمی‏رود؛ از این رو، ارزش مالی مستقلی ندارد؛ بلکه تنها در حّد سندی معتبر و قانونی بر مبلغی معیّن نزد بانک است. 3 بنابر این، صدور آن از سوی بدهکار به معنای بری‏ء الذمه شدن وی و از سوی وام‏دهنده به معنای اشتغال ذمّه گیرنده آن نخواهد بود، تا زمانی که نزد بانک نقد شود. 4 چک تضمینی) چکی که پرداخت آن از سوی بانک صادر کننده تضمین شده است (از اوراق نقدی به شمار می‏رود و حکم آن را دارد. از این‏رو، اگر کسی آن را تلف کند ضامن مبلغ آن خواهد بود. 5

خرید و فروش چک به دلیل نداشتن ارزش مالی صحیح نیست؛ لیکن خرید و فروش دینی که چک، بیانگر آن است با شرایطی جایز است6) ر اوراق تجاری (.

1 و 2. مبسوط در ترمینولوژی حقوق 3 1596 /2. تحریر الوسیلة 619 /2؛ مجمع المسائل 39 /2؛ صراط النجاة 4 558 /1. صراط النجاة 5 230 /3. تحریر الوسیلة 6 619 /2. مجمع المسائل 39 /2.

منابع

  1. فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 3 : صفحه 182

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «چک ( فقه )» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

صَکَّ

اعم

اوراق تجاری، اَسناد تجاری

اخص

چک الکترونیکی

وابسته

بیع چک، فروش چک، قرض چک، نقد چک به کمتر از مقدار، وصول چک

منابع

  • الموسوعة الفقهیة (الکویتیة) جلد 27 : صفحه 46
  • فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 3 : صفحه 182