نمایش مبدأ برای دعوی مضاربه و قرض

== توضیح مفهومی ==

'''دعوی مضاربه و قرض''' : اختلاف مالک و عامل مضاربه در مضاربه یا قرضی بودن مال موجود در نزد عامل

مقصود آن است که مالک مضاربه مدعی است مال موجود در نزد عامل مضاربه به عنوان مضاربه در اختیار او قرار گرفته ولی عامل مضاربه منکر آن بوده و مدعی است مال مذکور به عنوان قرض در نزد وی است.

این مسئله دو فرض دارد:

1- اختلاف در مضاربه و قرض قبل از حصول سود؛

2- اختلاف درمضاربه و قرض بعد از حصول سود.

درباره فرض اول، فقها بر این باورند که قول مالک با قسم خوردن مقدم است <ref>مفتاح الکرامة فی شرح قواعد العلامة جلد 16 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/6314/6314_16.htm#808 808]</ref> ؛ دلیل این حکم، « اصل بقاء ملک برای مالک»است. <ref>مفتاح الکرامة فی شرح قواعد العلامة جلد 16 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/6314/6314_16.htm#808 808]</ref>

اما درباره فرض دوم در میان فقها دو قول مطرح است:

الف: تقدم قول مالک با قسم که قول مرحوم علامه در « قواعد الاحکام » و « تذکره » است؛ <ref>جامع المقاصد فی شرح القواعد جلد 8 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/66/66_8.htm#170 170]</ref> دلیل حکم این است که مال مضاربه در ملک مالک بوده و اصل، متابعت سود از مال است در نیتجه مدعی خلاف آن نیاز به بینه دارد. <ref>جامع المقاصد فی شرح القواعد جلد 8 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/66/66_8.htm#170 170]</ref>

ب: قول به تحالف:

برخی از فقها نظیر علامه در قواعد و شارحین آن <ref>مفتاح الکرامة فی شرح قواعد العلامة جلد 16 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/6314/6314_16.htm#808 808]</ref> احتمال تحالف و برخی دیگر نظیر آیت الله حکیم در مستمسک، قائل به اقربیت <ref>مفتاح الکرامة فی شرح قواعد العلامة جلد 16 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/6314/6314_16.htm#808 808]</ref> و عده دیگر همانند فخرالمحققین قائل به اصح <ref>ایضاح الفوائد فی شرح اشکالات القواعد جلد 3 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/55/55_3.htm#332 332]</ref> بودن تحالف هستند.

نکته:

درباره فرع دوم قائلین به تداعی قائل به تحالف و قائلین به مدعی و منکر، قائل به تقدم قول مالک با قسم هستند.
{{پانوشت}}
=== منابع ===
#جامع المقاصد فی شرح القواعد جلد 8 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/66/66_8.htm#170 170]
#مستمسک العروة الوثقی جلد 12 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/147/147_12.htm#413 413]
#مفتاح الکرامة فی شرح قواعد العلامة جلد 16 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/6314/6314_16.htm#808 808]
#قواعدالاحکام جلد 2 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/43/43_2.htm#348 348]
#مستمسک العروة الوثقی جلد 12 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/147/147_12.htm#412 412]
== اصطلاح‌نامه ==
=== اعم ===
:[[اعم::احکام قرض]]، [[اعم::دعوی در مضاربه]]
== منابع ==
*[[منبع::ایضاح الفوائد فی شرح اشکالات القواعد جلد 2]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/55/55_2.htm#331 331]
*[[منبع::ایضاح الفوائد فی شرح اشکالات القواعد جلد 3]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/55/55_3.htm#332 332]
*[[منبع::جامع المقاصد فی شرح القواعد جلد 8]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/66/66_8.htm#170 170]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/66/66_8.htm#171 171]
*[[منبع::قواعدالاحکام جلد 2]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/43/43_2.htm#348 348]
*[[منبع::مبانی العروة الوثقی (کتاب المضاربه و المساقات) جلد 2]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/180/180_2.htm#182 182]
*[[منبع::مستمسک العروة الوثقی جلد 12]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/147/147_12.htm#412 412]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/147/147_12.htm#413 413]
*[[منبع::مفتاح الکرامة فی شرح قواعد العلامة جلد 16]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/6314/6314_16.htm#808 808]
[[رده:دعوی مضاربه و قرض]]
[[کد::215551| ]]