نمایش مبدأ برای حجیت عقل ( اصول فقه )

{{درختواره}}
== توضیح مفهومی ==

'''حجیت عقل ( اصول فقه )''' : صحّت استناد به حکم شرعیِ مستفاد از عقل

حجیت عقل، به معنای صحت تمسک به مدرکات عقل و عمل بر طبق آنها به عنوان حکم شرعی است.

توضیح:

بدون تردید پیروی از حکم شرعی به دست آمده از کتاب و سنت، واجب است، ولی در این که آیا حکم شرعی استنباط شده از عقل، در حق مکلف حجت است و باید به آن عمل کند و می‌تواند آن را به شارع استناد دهد یا خیر، میان اصولیون اختلاف است:

1. گروهی، ادراک‌های عقل را به طور مطلق ـ قطعی و غیر قطعی ـ برای استنباط احکام شرعی، دارای اعتبار و حجیت می‌دانند (مانند اصحاب رأی از فقهای اهل سنت که قیاس و استحسان و مصالح مرسله را قبول دارند) ؛

2. جمعی هم چون اخباری‌های شیعه و اصحاب حدیث از اهل سنت، مدرکات عقل را در استنباط احکام شرعی به طور مطلق معتبر نمی‌دانند؛

3. مشهور اصولیون شیعه، معتقدند ادراکات یقینی و قطعی عقل، در حوزه استنباط احکام شرعی حجت است و ادراکات غیر یقینی عقل در استنباط احکام، قابل اعتماد نیست. <ref>منابع اجتهاد (ازدیدگاه مذاهب اسلامی) : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5083/index.htm#240 (240-243)]</ref>

نکته:

حکم عقلی که نزد اصولیون حجت است، حکم قطعی عقل است که در آن، عقل از راه قطع به ملزوم و ملازمه، قطع به لازم پیدا می‌کند، اما حکم ظنی عقل (مثل حکم به دست آمده از راه قیاس و استحسان) نزد اصولیون شیعه اعتبار ندارد.
{{پانوشت}}
=== منابع ===
#شرح رسائل جلد 1 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5748/5748_1.htm#78 78]
#شرح اصول فقه جلد 3 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5109/5109_3.htm#257 257]
#شرح اصول فقه جلد 3 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5109/5109_3.htm#248 248]
#شرح اصول فقه جلد 3 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5109/5109_3.htm#240 240]
#آشنایی با علوم اسلامی (3جلد) جلد 3 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1287/1287_3.htm#25 25]
#قرآن هرگز تحریف نشده : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1770/index.htm#297 297]
#فرهنگ تشریحی اصطلاحات اصول : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5153/index.htm#250 250]
#[http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/12733 فرهنگ نامه اصول فقه]
== اصطلاح‌نامه ==
=== مترادفات ===
از واژه «'''حجیت عقل ( اصول فقه )'''» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
:[[بج::حجیت دلیل عقلی ( اصول فقه )]]
=== اخص ===
:[[اخص::حجیت عقل عملی]]، [[اخص::حجیت عقل نظری]]
=== وابسته ===
:[[وابسته::عقل ( دلیل )]]
{{نمایه}}
== منابع ==
*[[منبع::آشنایی با علوم اسلامی (3جلد) جلد ]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1287/1287_.htm#25 25]
*[[منبع::آشنایی با علوم اسلامی (3جلد) جلد 3]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1287/1287_3.htm#25 25]
*[[منبع::آشنایی با قرآن]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1228/index.htm#47 47]
*[[منبع::اصطلاحات الاصول]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/888/index.htm#172 172]
*[[منبع::اصول الفقه جلد 2]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1159/1159_2.htm#115 115]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1159/1159_2.htm#118 118]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1159/1159_2.htm#122 122]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1159/1159_2.htm#123 123]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1159/1159_2.htm#124 124]
*[[منبع::الاصول العامة للفقه المقارن]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/886/index.htm#297 297]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/886/index.htm#298 298]
*[[منبع::الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی جلد 2]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1173/1173_2.htm#506 506]
*[[منبع::الفوائد الحائریة]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1167/index.htm#96 96]
*[[منبع::الوافیة فی اصول الفقه]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1161/index.htm#172 172]
*[[منبع::انوار الاصول جلد 2]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1165/1165_2.htm#275 275]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1165/1165_2.htm#279 279]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1165/1165_2.htm#281 281]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1165/1165_2.htm#494 494]
*[[منبع::انوار الاصول جلد 3]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1165/1165_3.htm#608 608]
*[[منبع::بحوث فی علم الاصول جلد 4]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1185/1185_4.htm#119 119]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1185/1185_4.htm#121 121]
*[[منبع::دروس فی علم الاصول جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1155/1155_1.htm#365 365]
*[[منبع::دروس فی علم الاصول جلد 2]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1155/1155_2.htm#292 292]
*[[منبع::شرح اصول فقه جلد 3]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5109/5109_3.htm#240 240]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5109/5109_3.htm#248 248]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5109/5109_3.htm#257 257]
*[[منبع::شرح رسائل جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5748/5748_1.htm#78 78]
*[[منبع::فرائد الاصول جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1188/1188_1.htm#17 17]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1188/1188_1.htm#18 18]
*[[منبع::فرهنگ تشریحی اصطلاحات اصول]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5153/index.htm#250 250]
*[[منبع::قرآن هرگز تحریف نشده]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1770/index.htm#297 297]
*[[منبع::مجله پژوهشهای قرآنی جلد 3]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5529/5529_3.htm#33 33]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5529/5529_3.htm#73 73]
*[[منبع::منابع اجتهاد (ازدیدگاه مذاهب اسلامی)]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5083/index.htm#240 (240-243)]
[[رده:حجیت عقل ( اصول فقه )]]
[[کد::54354| ]]