نمایش مبدأ برای جمع محلّی به لام

== توضیح مفهومی ==

'''جمع محلّی به لام''' : اسم جمعِ دارای الف و لام جنس، از الفاظ عموم

جمع محلی به لام، به اسم جمعی می‌گویند که بر سر آن الف و لام جنس وارد می‌شود.

اکثر قریب به اتفاق علمای اصول جمع محلی به لام را از الفاظ عموم می‌دانند، اما در چگونگی استفاده عموم از آن اختلاف دارند:

1. برخی آن را از طریق وضع ' ال ' برای دلالت بر عموم توجیه نموده‌اند و برای صحت ادعای خود به تبادر تمسک نموده و ادعا کرده‌اند در مواردی که الف و لام جمع دلالت بر عهد نکند از آن عموم متبادر می‌گردد؛

2. گروهی آن را از طریق اطلاق و مقدمات حکمت اثبات نموده‌اند؛

3. عده‌ای به دلیل عقلی استدلال نموده‌اند؛ به این بیان که جمع محلی به لام مرکب از دو چیز است: اسم جمع، ' ال ' تعریف.

اسم جمع بر افراد نامعینی دلالت می‌کند، اما ' ال ' تعریف، بر تعیین دلالت می‌نماید؛ به این صورت، مجموع این دو بر روی هم بر افراد معین دلالت می‌نماید.

در پاسخ به این پرسش که در جمع، کدام مرتبه از مراتب آن، معین است، گفته شده که در هر جمعی اقصی (بالاترین) مراتب آن معین است؛ بنابراین، اگر در یک اجتماع نه نفره از علما، پدر به فرزندش بگوید: ' اکرم العلماء '، فرزند می‌داند که حکم اکرام بر روی همه افراد رفته است و به همین خاطر از آن عموم استفاده می‌شود.

اگر اشکال شود که در جمع، ادنی (پایین ترین) مراتب آن نیز معین است ـ که سه نفر می‌باشد ـ در جواب گفته می‌شود که در مثال بالا می‌توان سه دسته سه نفری فرض کرد و این که فرزند کدام را باید اکرام کند، از جمع محلی به لام فهمیده نمی‌شود؛ در حالی که مجموع اسم جمع و ' ال ' تعریف باید بر اکرام افراد معینی دلالت کند و به این دلیل این ابهام موجب می‌شود که فقط اقصی مراتب افراد جمع، معین باشد <ref>انوار الاصول جلد 2 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1165/1165_2.htm#95 95]</ref> .

نکته:

برخی از اصولی‌ها معتقدند عمومیت در ' جمع محلی به لام ' به وضع است، اما در ' مفرد محلی به لام ' از راه مقدمات حکمت به دست می‌آید و تفاوت دیگری بین این دو نیست. برخی دیگر بر این اعتقادند که عموم جمع عبارت است از ' کل جماعة جماعة '؛ یعنی برای مثال، اگر مولا گفت: ' اکرم العلماء '، مکلف باید در هر بار جماعتی از علما را که دست کم سه نفر باشند، اکرام نماید تا یک امتثال صدق کند؛ به خلاف عموم مفرد که به معنای ' کل فرد فرد ' است.
{{پانوشت}}
=== منابع ===
#انوار الاصول جلد 2 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1165/1165_2.htm#93 93]
#معالم الدین و ملاذ المجتهدین : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/856/index.htm#104 104]
#اصول فقه : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5076/index.htm#147 147]
#دروس فی علم الاصول جلد 1 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1155/1155_1.htm#245 245]
#شرح اصول فقه : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5109/index.htm#312 312]
#شرح اصول فقه : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5109/index.htm#309 309]
#تحریرالمعالم : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5059/index.htm#102 102]
#تحریرالمعالم : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5059/index.htm#97 97]
#اصول الاستنباط : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1163/index.htm#131 131]
#الاصول جلد 5 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5057/5057_5.htm#21 21]
#محاضرات فی اصول الفقه جلد 5 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1158/1158_5.htm#157 157]
#محاضرات فی اصول الفقه جلد 1 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1158/1158_1.htm#7 7]
#قوانین الاصول جلد 1 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/859/859_1.htm#216 216]
#الموجز فی اصول الفقه جلد 1,2 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5757/5757_1,2.htm#186 186]
#التمهید فی تخریج الفروع علی الاصول : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5091/index.htm#310 310]
#الوجیزفی اصول الفقه : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5097/index.htm#194 194]
#[http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/12733 فرهنگ نامه اصول فقه]
== اصطلاح‌نامه ==
=== مترادفات ===
از واژه «'''جمع محلّی به لام'''» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
:[[بج::جمع محلّی به ال]]، [[بج::جمع محلّی به الف و لام]]، [[بج::جمع معرف بادات]]، [[بج::جمع معرف به لام]]
=== اعم ===
:[[اعم::ادوات عموم]]
{{نمایه}}
== منابع ==
*[[منبع::اجود التقریرات جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1157/1157_1.htm#445 445]
*[[منبع::اصول الاستنباط]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1163/index.htm#131 131]
*[[منبع::اصول السرخسی جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/893/893_1.htm#151 151]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/893/893_1.htm#153 153]
*[[منبع::اصول الفقه جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1159/1159_1.htm#141 141]
*[[منبع::اصول فقه]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5076/index.htm#147 147]
*[[منبع::الاحکام فی اصول الأحکام جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1174/1174_1.htm#415 415]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1174/1174_1.htm#421 421]
*[[منبع::الاصول جلد 5]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5057/5057_5.htm#21 21]
*[[منبع::التمهید فی تخریج الفروع علی الاصول]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5091/index.htm#310 310]
*[[منبع::الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1173/1173_1.htm#434 434]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1173/1173_1.htm#435 435]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1173/1173_1.htm#436 436]
*[[منبع::الفوائد الحائریة]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1167/index.htm#189 189]
*[[منبع::المحصول فی علم اصول الفقه جلد 2]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/896/896_2.htm#312 312]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/896/896_2.htm#356 356]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/896/896_2.htm#357 357]
*[[منبع::المحصول فی علم الاصول جلد 2]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1179/1179_2.htm#462 462]
*[[منبع::المحکم فی اصول الفقه جلد 2]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/882/882_2.htm#41 41]
*[[منبع::المعالم الجدیدة للاصول]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/874/index.htm#136 136]
*[[منبع::الموجز فی اصول الفقه جلد 1,2]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5757/5757_1,2.htm#186 186]
*[[منبع::الوافیة فی اصول الفقه]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1161/index.htm#113 113]
*[[منبع::الوجیزفی اصول الفقه]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5097/index.htm#194 194]
*[[منبع::انوار الاصول جلد 2]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1165/1165_2.htm#93 93]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1165/1165_2.htm#95 95]
*[[منبع::بحوث فی علم الاصول جلد 3]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1185/1185_3.htm#238 238]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1185/1185_3.htm#240 240]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1185/1185_3.htm#246 246]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1185/1185_3.htm#247 247]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1185/1185_3.htm#248 248]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1185/1185_3.htm#252 252]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1185/1185_3.htm#257 257]
*[[منبع::تحریرالمعالم]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5059/index.htm#97 97]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5059/index.htm#102 102]
*[[منبع::تهذیب الاصول جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1153/1153_1.htm#467 467]
*[[منبع::حقایق الاصول جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/871/871_1.htm#488 488]
*[[منبع::دروس فی علم الاصول جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1155/1155_1.htm#98 98]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1155/1155_1.htm#245 245]
*[[منبع::دروس فی علم الاصول جلد 2]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1155/1155_2.htm#107 107]
*[[منبع::شرح اصول فقه جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5109/5109_1.htm#309 309]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5109/5109_1.htm#312 312]
*[[منبع::شرح اصول فقه]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5109/index.htm#309 309]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5109/index.htm#312 312]
*[[منبع::علم اصول الفقه فی ثوبه الجدید]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/2171/index.htm#166 166]
*[[منبع::قوانین الاصول جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/859/859_1.htm#216 216]
*[[منبع::کفایة الاصول]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1187/index.htm#254 254]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1187/index.htm#285 285]
*[[منبع::محاضرات فی اصول الفقه جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1158/1158_1.htm#7 7]
*[[منبع::محاضرات فی اصول الفقه جلد 5]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1158/1158_5.htm#157 157]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1158/1158_5.htm#359 359]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1158/1158_5.htm#360 360]
*[[منبع::معارج الاصول]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/854/index.htm#84 84]
*[[منبع::معالم الدین و ملاذ المجتهدین]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/856/index.htm#104 104]
*[[منبع::منتقی الاصول جلد 3]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/884/884_3.htm#304 304]
*[[منبع::نهایة الافکار جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1154/1154_1.htm#510 510]
[[رده:جمع محلّی به لام]]
[[کد::50519| ]]