نمایش مبدأ برای اجتهاد مطلق ( متجزی )

== توضیح مفهومی ==

'''اجتهاد مطلق ( متجزی )''' : توانایی استنباط هر حکم شرعی در هر باب فقهی

اجتهاد مطلق، مقابل اجتهاد متجزی و به معنای توانایی کامل استنباط احکام شرعی در تمام ابواب فقه می‌باشد. به مجتهدی که دارای چنین خصوصیتی است، مجتهد مطلق می‌گویند.

در کتاب ' کفایة الاصول ' آمده است:

' ینقسم الاجتهاد الی مطلق و تجزّ، فالاجتهاد المطلق هو ما یقتدر به علی استنباط الاحکام الفعلیة من امارة معتبرة او اصل معتبر عقلاً او نقلاً فی الموارد التی لم یظفر فیها بها… '. <ref>کفایة الاصول : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1187/index.htm#529 (529-530)]</ref>

در مورد امکان یا استحاله اجتهاد مطلق، دو دیدگاه وجود دارد:

أ. بعضی از اصولیون، به استحاله اجتهاد مطلق معتقد بوده و چنین استدلال نموده‌اند:

ا. اگر مراد از اجتهاد مطلق، استنباط تمام احکام شرعی باشد، امکان ندارد که بشر عادی بتواند تمام احکام مربوط به موضوعات گذشته و مستحدثه را استنباط نماید.

2. در صورتی که مراد از آن، استنباط بیشتر احکام باشد ـ نه همه آنها ـ با واقعیات خارجی سازگار نیست، زیرا در عمل مشاهده می‌شود که بعضی از اوقات، کسانی که دارای مراتب بالای علمی هستند، در مسئله‌ای تردید می‌نمایند و عباراتی از قبیل ' ان المسئلة بعد محل اشکال او محل تأمل ' به کار می‌برند، یا حکم به وجوب احتیاط می‌دهند.

ب. بعضی دیگر از اصولیون، اجتهاد مطلق را پذیرفته‌اند؛ آنها به اشکالات مطرح شده، چنین پاسخ داده‌اند:

1. منظور از اجتهاد مطلق، آمادگی اجتهاد در تمام ابواب فقه است، هر چند در عمل، شخص نتواند و یا عمر او کفاف ندهد که در تمام احکام شرعی اجتهاد نماید؛ همین که قادر به چنین کاری است، کفایت می‌کند.

در کتاب ' الاصول العامة للفقه المقارن ' آمده است:

' و قد فهموا من الاجتهاد المطلق، فیما یبدوا اعتبار فعلیة الاستنباط فیه و فعلیة الاستنباط لجمیع الاحکام ممتنعة بینما یری القائلون بامکان الاجتهاد المطلق: انه من قبیل الملکة التی توفر له القدرة علی استنباط الاحکام و هی غیر ممتنعة عادة… '. <ref>الاصول العامة للفقه المقارن : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/886/index.htm#582 582]</ref>

2. تردید یا احتیاط مجتهدان در مسائل، از تقوای فقهی آنها حکایت می‌کند، زیرا ممکن است مسئله بسیار پیچیده باشد و بررسی آن احتیاج به وقت و تأمل بیشتری داشته باشد، یا مدارک و منابع کافی در اختیار مجتهد نباشد، و یا ادله‌ای که دلالت بر حکم آن مسئله می‌کند، دارای کمترین درجه حجیت باشد و فقیه به خاطر ورع بسیارش با این که می‌تواند رأی خود را بیان کند، احتیاط می‌نماید.

نیز  ر.ک:[[مجتهد مطلق ( اصول فقه )]].
{{پانوشت}}
=== منابع ===
#الفصول الغرویة فی الاصول الفقهیة : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1199/index.htm#393 393]
#فرهنگ اصطلاحات اصولی : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5747/index.htm#14 14]
#الرسائل جلد 1 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1186/1186_1.htm#107 107]
#الاجتهاد اصوله و احکامه : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5100/index.htm#132 132]
#انوار الاصول جلد 3 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1165/1165_3.htm#610 610]
#التنقیح فی شرح العروة الوثقی : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5168/index.htm#227 227]
#التنقیح فی شرح العروة الوثقی : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5168/index.htm#28 28]
#درر الفوائد : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1195/index.htm#691 691]
#[http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/12733 فرهنگ نامه اصول فقه]
== اصطلاح‌نامه ==
=== اعم ===
:[[اعم::اجتهاد ( عام )]]
=== وابسته ===
:[[وابسته::اجتهاد متجزی]]، [[وابسته::مجتهد مطلق ( اصول فقه )]]
{{نمایه}}
== منابع ==
*[[منبع::اصول الاستنباط]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1163/index.htm#315 315]
*[[منبع::الاجتهاد اصوله و احکامه]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5100/index.htm#132 132]
*[[منبع::الاصول العامة للفقه المقارن]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/886/index.htm#579 579]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/886/index.htm#582 582]
*[[منبع::التنقیح فی شرح العروة الوثقی]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5168/index.htm#28 28]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5168/index.htm#227 227]
*[[منبع::الرسائل جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1186/1186_1.htm#107 107]
*[[منبع::الفصول الغرویة فی الاصول الفقهیة]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1199/index.htm#393 393]
*[[منبع::المحکم فی اصول الفقه جلد 6]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/882/882_6.htm#296 296]
*[[منبع::انوار الاصول جلد 3]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1165/1165_3.htm#610 610]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1165/1165_3.htm#611 611]
*[[منبع::بحوث فی الاصول جلد -3]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1191/1191_-3.htm#5 5]
*[[منبع::بحوث فی الاصول جلد 3]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1191/1191_3.htm#5 5]
*[[منبع::تهذیب الاصول جلد 2]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1153/1153_2.htm#523 523]
*[[منبع::حقایق الاصول جلد 2]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/871/871_2.htm#602 602]
*[[منبع::درر الفوائد]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1195/index.htm#691 691]
*[[منبع::فرهنگ اصطلاحات اصولی]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5747/index.htm#14 14]
*[[منبع::کفایة الاصول]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1187/index.htm#529 (529-530)]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1187/index.htm#530 530]
*[[منبع::مبانی حقوق اسلامی (مختلف الاصول)]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5171/index.htm#176 176]
*[[منبع::نهایة الافکار جلد 4 جزء -2]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1154/1154_4_-2.htm#218 218]
*[[منبع::نهایة الافکار جلد 4-2]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1154/1154_4-2.htm#218 218]
*[[منبع::نهایة الافکار]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1154/index.htm#4218 4218]
[[رده:اجتهاد مطلق ( متجزی )]]
[[کد::11612| ]]