قواعد قرائات
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
قواعد قرائات : معیارهای عالی یا نازل بودن اسناد قرائات
سیوطی در ~الاتقان~ بخشی مستقل در شناخت اسناد عالی و نازل قرائات گشوده و با الهام از قواعد حدیث و بهره‌گیری از تقسیمات و ملاک‌های موجود نزد محدثان و کتب علوم حدیث (علم رجال و درایه) به تقسیم‌بندی قرائات و تاسیس ملاک‌هایی تحت عنوان قواعد قرائات (مشابه با قواعد حدیث) اقدام کرده است و آن را از ابتکارات خود برمی‌شمارد. بر این اساس، پنج قسم علوّ برای قرائات به شرح ذیل ذکر شده است:
1. اندک بودن وسائط سند قرائت به پیامبر (ص) و ضعیف نبودن آن‌ها (این قسم، افضل انواع علوّ است) .
2. کم بودن وسائط سند قرائت به یکی از قرّای سبعه.
3. اندک بودن وسائط سند قرائت به یکی از کتب مشهوری که در موضوع علم قرائات نگاشته شده است؛ مثل: ~ التیسیر فی القراءات السبع ~ تألیف ابو عمرو عثمان بن سعید دانی، و 'حرز الأمانی و وجه‌التهانی' مشهور به: ~الشاطبیه~. «قرائت» و «روایت » و «طریق» و «وجه» اقسام فرعی این قسم شمرده می‌شوند.
4. تقدم وفات شیخ قرائت در یک سلسله در مقایسه با شیخ قرائت دیگر که قرین و هم‌رتبه او است.
5. تقدم وفات شیخ بدون توجه به ملاک دیگر یا شیخ دیگر.
نیز ر.ک:قرائت قرآن، قرائات، ضوابط قبول قرائات.