عملکردها

قبح تصریح

از دانشنامه علوم اسلامی

نسخهٔ تاریخ ‏۱۷ مهٔ ۲۰۱۶، ساعت ۲۳:۱۳ توسط Hashemi (بحث | مشارکت‌ها) (۱ نسخه واردشده)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)

توضیح مفهومی

قبح تصریح : زشتی ذکر صریح بعضی از امور؛ از اسباب استعمال کنایه

برای پرهیز از ذکر نام بعضی از زشتی‌ها، با کنایه به آن اشاره می‌شود و آن را «قبح تصریح» می‌نامند، و از «اسباب کنایه» است، همان‌گونه که قرآن از «جماع» به واژه‌های ذیل تعبیر آورده است:

1. مباشرت: «فَالآنَ بَاشِرُوهُنَّ» (بقره// 187) .

2. لمس: «أَوْ لاَمَسْتُمُ النِّسَاء» (نساء// 43) .

3. اتیان: «نِسَآؤُکُمْ حَرْثٌ لَّکُمْ فَأْتُواْ حَرْثَکُمْ أَنَّی شِئْتُمْ» (بقره// 223) .

4. وعده سرّی: «وَلَکِن لاَّ تُوَاعِدُوهُنَّ سِرّاً» (بقره// 235) .

5. دخول: «مِّن نِّسَآئِکُمُ اللاَّتِی دَخَلْتُم بِهِنَّ» (نساء// 23) .

6. رفث: «أُحِلَّ لَکُمْ لَیْلَةَ الصِّیَامِ الرَّفَثُ إِلَی نِسَآئِکُمْ» (بقره// 187).

منابع

  1. التمهید فی علوم القرآن جلد 5 : صفحه 337
  2. البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 2 : صفحه 303
  3. قرآن ثقل اکبر : صفحه 288
  4. الاتقان فی علوم القرآن جلد 3 : صفحه 159

اصطلاح‌نامه

اعم

اسباب کنایه

منابع

  • الاتقان فی علوم القرآن جلد 3 : صفحه 159، 160
  • البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 2 : صفحه 303
  • البرهان فی علوم القرآن جلد 2 : صفحه 316
  • التمهید فی علوم القرآن جلد 5 : صفحه 337، 423
  • قرآن ثقل اکبر : صفحه 288