فرقان (قرآن)
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
فرقان (قرآن) : یکی از اسامی قرآن
«فرقان» یکی از اسامی و صفات قرآن است که در آیه نخست سوره فرقان آمده است: «تَبَارَکَ الَّذِی نَزَّلَ الْفُرْقَانَ عَلَی عَبْدِهِ لِیَکُونَ لِلْعَالَمِینَ نَذِیرًا»؛ «بزرگ (و خجسته) است کسی که بر بنده خود فرقان ( کتاب جداسازنده حق از باطل) را نازل فرمود تا برای جهانیان هشداردهندهای باشد».
ظاهراً منظور از «الفرقان» در آیه 185 سوره بقره و آیه 43 سوره آلعمران نیز «قرآن» است.
«فرقان» از «فرق» به معنای «هر چه که با آن حق از باطل جدا شود» مشتق شده است.
در نامیدن قرآن به «فرقان» وجوهی گفتهاند؛ نظریه معروف آن است که چون قرآن؛ فارق میان حق و باطل است و آن دو را از هم مشخص میسازد «فرقان» نامیده شده است. آرای دیگر در این زمینه بهشرح ذیل است:
1. چون قرآن در طول 23 سال به صورت پراکنده به تدریج نازل شده است (اسراء// 106) .
2. چون از دیگر معجزات، جدا و بر صفحه و پهنه روزگار باقی است.
3. قرآن فارق و جداکننده حلال از حرام، راست از دروغ، صالح از طالح، صواب از خطا، مؤمن از کافر، راه هدایت از ضلالت و راه بهشت از دوزخ است.
4. چون قطعات، سورهها و آیات قرآن جدای از هم نازل شد.
5. برای اینکه قرآن از مقام الوهیت صادر و بر قلب خاتم انبیا نازل شده است.
منابع
- بصائر ذوی التمییز فی لطائف الکتاب العزیز جلد 1 : صفحه 83
- جمال القراء و کمال الاقراء جلد 1 : صفحه (165-169)
- الاتقان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 178
- البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : صفحه 280
- مناهل العرفان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 16
- هفده گفتار در علوم قرآن : صفحه 27
اصطلاحنامه
اعم
نمایههای موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاحنامه).
برای دسترسی به نمایههای شامل واژه فرقان (قرآن) به زیرصفحه فرقان (قرآن)/نمایههای موضوعی مراجعه کنید.
منابع
- الاتقان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 178
- البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : صفحه 280
- البرهان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 343
- بصائر ذوی التمییز فی لطائف الکتاب العزیز جلد 1 : صفحه 83
- تاریخ جمع قرآن : صفحه 4
- تاریخ قرآن : صفحه 23
- جمال القراء و کمال الاقراء جلد 1 : صفحه (165-169)
- درآمدی برعلوم قرآن : صفحه (125-126)
- شناخت قرآن از رهگذر قرآن : صفحه 96
- علوم القرآن : صفحه 18
- مناهل العرفان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 16
- هفده گفتار در علوم قرآن : صفحه 27