عناصر قصص قرآن
از دانشنامه علوم اسلامی
بر روی "◄" کلیک کنید)
توضیح مفهومی
عناصر قصص قرآن : اجزای اصلی تشکیل‌دهنده قصه‌های قرآنی
مهم‌ترین موارد اشتراک عناصر قصه‌های قرآن با دیگر قصه‌ها عبارتند از:
1. شخص یا اشخاصی که قصه به او مربوط است؛ 2. اصل حادثه‌ای که قصه را تشکیل می‌دهد؛ 3. ادبیات قصه.
در باره عنصر اول، در قصه‌های قرآن گاهی به اسم شخص یا اشخاص تصریح نمی‌شود و با ذکر برخی اوصاف به آن‌ها اشاره می‌شود؛ چنان‌که در داستان حضرت موسی و خضر (ع) و جوانی که همراه حضرت موسی (ع) بود می‌فرماید: «فَوَجَدَا عَبْدًا مِّنْ عِبَادِنَا آتَیْنَاهُ رَحْمَةً مِنْ عِندِنَا وَعَلَّمْنَاهُ مِن لَّدُنَّا عِلْماً» (کهف// 65) . در این آیه، اسم شخصی که حضرت موسی (ع) و جوان همراهش با او برخورد می‌کنند ذکر نشده و فقط به ذکر اوصاف او بسنده شده است.
در باره عنصر دوم (اصل حادثه) ، در غالب موارد بدون این‌که مکان یا زمان واقعه بیان شود، به ذکر محتوای حادثه اکتفا شده است؛ اما در مواردی که زمان یا مکان واقعه در بیان سیر حادثه دخیل و حاوی نکته مهم یا مفیدی است، زمان یا مکان حادثه تعیین می‌شود؛ چنان‌که در داستان حضرت یوسف می‌خوانیم: «وَجَاؤُواْ أَبَاهُمْ عِشَاء یَبْکُونَ» (یوسف// 16) . در این آیه، زمان آمدن فرزندان یعقوب (ع) با حالت گریان نزد پدرشان معین شده است.
و اما در باره عنصر سوم (ادبیات قصه و سبک بیان واقعه) به‌گونه‌ای در قرآن عمل شده است که آن را پرجاذبه، زنده و اثرگذار کرده است.
منابع
اصطلاح‌نامه
اخص
وابسته
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه عناصر قصص قرآن به زیرصفحه عناصر قصص قرآن/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.