خطاب شخص
از دانشنامه علوم اسلامی
بر روی "◄" کلیک کنید)
توضیح مفهومی
خطاب شخص : خطاب کردن شخص به اسم یا وصف
در خطاب شخص یا عین، اشخاص به اسم و وصف مورد خطاب قرار می‌گیرند؛ مانند:
1. «وَقُلْنَا یَا آدَمُ اسْکُنْ… » (بقره// 35) .
2. «یَا نُوحُ اهْبِطْ بِسَلاَمٍ… » (هود// 48) .
3. «وَنَادَیْنَاهُ أَنْ یَا إِبْرَاهِیمُ» (صافات// 104) .
4. «یَا مُوسَی لَا تَخَفْ… » (نمل// 10) .
5. «یَا عِیسَی إِنِّی مُتَوَفِّیکَ… » (آل عمران// 55) .
پیامبرانی مانند آدم، نوح، ابراهیم، موسی و عیسی علیهم السلام به‌طورمستقیم و با ذکر نام، مخاطب خداوند هستند.
قرآن‌کریم، هیچ‌گاه پیامبر گرامی اسلام (ص) را به نام نخوانده است؛ بلکه به دلیل بزرگ شمردن آن حضرت و شرافت دادن به وی با اوصاف آن حضرت همانند «یا أیّها الرسول» و «یا أیّها النبی» وی را مخاطب قرار داده است.
نیز ر.ک:خطاب جنس.
منابع
- البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 2 : صفحه 228
- الاتقان فی علوم القرآن جلد 3 : صفحه 110
- بصائر ذوی التمییز فی لطائف الکتاب العزیز جلد 1 : صفحه 108
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «خطاب شخص» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
اعم
اخص
وابسته
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه خطاب شخص به زیرصفحه خطاب شخص/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.
منابع
- آموزش علوم قرآن جلد 3 : صفحه 110
- اسباب النزول جلد 2 : صفحه 2، 262
- الاتقان فی علوم القرآن جلد 3 : صفحه 110، 114
- الاعلام, قاموس التراجم لأشهر الرجال و النساءمن العرب و المستعربین و المستشرقین : صفحه 367، 369
- البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 2 : صفحه 228
- البرهان فی علوم القرآن جلد 2 : صفحه 246
- بصائر ذوی التمییز فی لطائف الکتاب العزیز جلد 1 : صفحه 108
- قرآن ثقل اکبر : صفحه 367