حکمت امثال قرآن

توضیح مفهومی

حکمت امثال قرآن : اسباب و فواید استفاده از مَثَل در قرآن

فواید استعمال مَثَل در علم معانی و بیان بسیار است؛ زیرا زبان مَثَل از خشکی و تلخی پند و اندرز صریح می‌کاهد و خاطر را لذت، و طبع را مسرّت می‌بخشد و در الفاظ قلیل، معانی کثیر مندرج و از سخنان کوتاه، اندیشه‌های ژرف حاصل می‌شود.

امام صادق (ع) می‌فرماید: «برای اَمثال قرآن فوایدی است؛ پس در معانی آن‌ها دقت و تفکر کنید و از کنار آن‌ها به سادگی نگذرید! ».

اینک به اختصار حکمت امثال قرآن را بیان می‌کنیم:

1. تشویق و تحریک به انجام خیرات و ترک سیّئات؛ 2. یادآوری و موعظه و عبرت؛ 3. نمایش حسّیِ امور عقلی؛ 4. تقریب معنای موردنظر به ذهن شنونده (واقعه// 22 - 23) ؛ 5. تعلیم معانی؛ 6. استدلال به مورد مَثَل و اقناع خصم (آل‌عمران// 59) ؛ 7. ترغیب مخاطبان به امر مورد نظر (ابراهیم// 24 - 25) ؛ 8. ایجاد نفرت با نشان‌دادن زشتی چیزی (ابراهیم// 26) ؛ 9. استفاده از طمع انسان‌ها برای منافع اجتماعی (بقره// 261) ؛ 10. استفاده از عامل ترس برای دور کردن انسان از زشتی‌ها (بقره// 262) ؛ 11. مدح و تعظیم (فتح// 29) ؛ 12. ذم و تحقیر (جمعه// 5) ؛ 13. پرورش نیروی فکری مخاطبان و تقویت ذهن آنان (حشر// 21).

منابع

1. مباحث فی علوم القرآن : صفحه 287
2. البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : صفحه (486-487)
3. الاتقان فی علوم القرآن جلد 4 : صفحه 44
4. التمهید فی علوم القرآن جلد 5 : صفحه 288
5. امثال قرآن (فصلی از تاریخ قرآن کریم) : صفحه 128
6. اسالیب البیان فی القرآن : صفحه 648
7. تفسیر امثال القرآن : صفحه 159
8. مثل در قرآن کریم : صفحه 161

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «حکمت امثال قرآن» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

اغراض امثال قرآن، اهداف امثال قرآن، فواید امثال قرآن

وابسته

امثال قرآن

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه حکمت امثال قرآن به زیرصفحه حکمت امثال قرآن/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

• آموزش علوم قرآن جلد 4 : صفحه 45
• اسالیب البیان فی القرآن : صفحه 648
• الاتقان فی علوم القرآن جلد 4 : صفحه 44، 45
• الامثال فی القرآن : صفحه 108
• البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : صفحه (486-487)
• البرهان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه (486-487)، 571
• التمهید فی علوم القرآن جلد 5 : صفحه 288، (347-352)
• امثال قرآن (فصلی از تاریخ قرآن کریم) : صفحه 128
• تاریخ تفسیر قرآن کریم : صفحه 643
• تفسیر امثال القرآن : صفحه 159
• مباحث فی علوم القرآن : صفحه 287
• مثل در قرآن کریم : صفحه 161