عملکردها

طباق خفی

از دانشنامه علوم اسلامی

نسخهٔ تاریخ ‏۳ فوریهٔ ۲۰۱۲، ساعت ۱۵:۳۰ توسط Admin (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)

توضیح مفهومی

طباق خفی : جمع الفاظ دارای تضاد مخفی در یک عبارت

'طباق خفی' عبارت است از استعمال دو واژه -که تضاد و تنافی آن‌ها روشن نبوده و نیاز به تأمل دارد- در یک جمله، مانند: «مِمَّا خَطیئاتِهِمْ أُغْرِقُوا فَأُدْخِلُوا ناراً»؛ «به (سزای‏) گناهانشان غرق شدند، سپس به آتش (جهنّم‏) در آورده شدند» (نوح// 25) . در آیه شریفه میان غرق شدن و قرارگرفتن در آتش نوعی تضاد به چشم می‌خورد که دانستن آن نیاز به نوعی تأمل دارد، چرا که غرق معمولا در آب است و میان آب و آتش تضادی وجود دارد. و نیز در آیه شریفه: «وَ لَکُمْ فِی الْقِصاصِ حَیاة»؛ «و برای شما در قصاص، حیات و زندگی است» (بقره// 179) . میان قصاص و زندگی نوعی تقابل است که تنها با تامل در معنای قصاص که معنایش نوعی قتل است، معلوم می‌شود که در این جا تقابل میان زندگی و مرگ اراده شده است.

منابع

  1. کشاف اصطلاحات الفنون و العلوم جلد 3 : صفحه 159

اصطلاح‌نامه

اعم

طباق

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه طباق خفی به زیرصفحه طباق خفی/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

  • الاتقان فی علوم القرآن جلد 3 : صفحه 326
  • البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 3 : صفحه 457
  • کشاف اصطلاحات الفنون و العلوم جلد 3 : صفحه 159