ائتلاف لفظ با معنی

توضیح مفهومی

ائتلاف لفظ با معنی : تناسب الفاظ بکار رفته در کلام با معانی مورد نظر متکلم

یکی از صنایع بدیعی بکار رفته در قرآن صنعت «ائتلاف» است. از اقسام این صنعت، ائتلاف لفظ با معنی است، به این معنا که الفاظ بکار رفته در کلام از جهت غرابت یا مأنوس بودن، و از حیث جزالت یا فخامت، با معنای مورد نظر تناسب داشته باشد. برای مثال در آیه: «وَلاَ تَرْکَنُواْ إِلَی الَّذِینَ ظَلَمُواْ فَتَمَسَّکُمُ النَّارُ» (هود// 113) از آنجا که رکون بر ظالم (میل و اعتماد بر وی) ، بدون مشارکت با وی در ظلم، مورد نظر بوده، لازم بود که در مقام جزا از لفظی استفاده شود که متناسب با رکون بر ظالم باشد نه مشارکت در ظلم، لذا به جای واژه هایی مثل احتراق و اصطلاء، از لفظ «مسّ» استفاده شده است.

و در آیه: «لَهَا مَا کَسَبَتْ وَعَلَیْهَا مَا اکْتَسَبَتْ» (بقره// 286) به دلیل ثقل و سنگینی سیّئه، به جای لفظ «کسب» (ثلاثی مجرد) ، از لفظ «اکتساب» که دلالت بر زحمت و سنگینی دارد استفاده شده است.

منابع

1. الاتقان فی علوم القرآن جلد 3 : صفحه (299-300)

اصطلاح‌نامه

اعم

ائتلاف، تمکین

وابسته

ائتلاف لفظ با لفظ

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه ائتلاف لفظ با معنی به زیرصفحه ائتلاف لفظ با معنی/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

• الاتقان فی علوم القرآن جلد 3 : صفحه (299-300)