قصه اصحاب فیل ( علوم قرآنی )
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
قصه اصحاب فیل ( علوم قرآنی ) : سرگذشت هجوم سپاه ابرهه به خانه خدا در قرآن
قصه اصحاب فیل در سوره فیل نقل شده است. خداوند در این سوره می‌فرماید: «مگر ندیدی پروردگارت با پیل‌داران چه کرد؟ ! آیا نیرنگشان را بر باد نداد؟ ! و بر سر آن‌ها دسته‌دسته پرندگانی ابابیل فرستاد (که) بر آن‌ها سنگ‌هایی از گل (سخت) می‌افکندند و (سرانجام خدا) آنان را مانند کاه جویده گردانید».
راویان عرب واقعه فیل را چنین روایت کرده‌اند: ابومکسوم ابرهه از طرف نجاشی پادشاه حبشه با سردار حبشی دیگر به نام اریاط برای فتح یمن مأمور شد. پس از فتح یمن، میان دو سردار حبشی اختلاف شد و این اختلاف به قتل اریاط انجامید و سرانجام ابرهه از طرف نجاشی بر یمن حاکم شد. او در «صنعا» کنیسه‌ای بسیار زیبا از مرمر بنا کرد و مردم را واداشت تا در آن حج به جا آورند. بیشتر مردم دعوت او را پذیرفتند؛ امّا مردی از بنی‌مالک بن کنانه شبانه آن کنیسه را ملوّث ساخت و ابرهه از این واقعه خشمگین، و مصمم شد کعبه را ویران کند تا عرب‌ها خانه مقدسی نداشته باشند و همه به کنیسه او رو آورند.
ابرهه پس از تهیه ساز و برگ و فیل از حبشه، راه مکه را پیش گرفت. اهل مکه همگی از ترس در مغاره‌های کوه پنهان شدند؛ امّا پس از ورود سپاه ابرهه، ناگاه پرندگانی عجیب که در «نجد» و «تهامه» رؤیت آن‌ها بی‌سابقه بود، از طرف دریا ظاهر شدند و هر کدام دو سنگ در منقار داشتند. عده‌ای حجم سنگ‌ها را به اندازه عدس و نخود تعیین کرده‌اند. مرغان سنگ‌های خود را فروریختند و همه آن قوم را هلاک کردند.
منابع
- اعلام القرآن : صفحه 156
- قاموس قرآن جلد 5 : صفحه 216
- دراسات تاریخیة من القرآن الکریم جلد 1 : صفحه 391
- دانش نامه قرآن و قرآن پژوهی جلد 1 : صفحه (236-237)
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «قصه اصحاب فیل ( علوم قرآنی )» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید: