احادیث نسخ
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
احادیث نسخ : روایات مربوط به نسخ آیات
«احادیث نسخ» روایاتی هستند که خود ناسخ آیات قرآن باشند یا آیات ناسخ و منسوخ را نقل کنند. این احادیث، اخبار آحاد (غیر متواتر) هستند، و علما بر این که خبر واحد نه می‌تواند ناسخ قرآن باشد و نه دلیل بر نسخ آیه‌ای به آیه‌ای دیگر، اتفاق‌نظر دارند.
در کتاب ~البیان فی تفسیر القرآن~ ضمن بررسی آیات ناسخ و منسوخ آمده است که احادیث نسخ، ضعیف‌السند هستند، و بر فرض صحت سند، خبر واحدند، و نسخ قرآن به خبر واحد ثابت نمی‌شود.
در باره نسخ قرآن به خبر متواتر دو دیدگاه وجود دارد:
1. برخی نسخ قرآن به خبر متواتر را جایز می‌دانند؛ ولی می‌گویند واقع نشده است؛ 2. برخی مانند شافعی و اکثر اهل ظاهر، نسخ قرآن به خبر متواتر را جایز نمی‌دانند.
نیز ر.ک:نسخ قرآن به سنت، نسخ قرآن به خبر متواتر، نسخ قرآن به خبر واحد.
منابع
- البیان فی تفسیر القرآن : صفحه (285-381)
- الاتقان فی علوم القرآن جلد 3 : صفحه 85
- حقایقی مهم پیرامون قرآن کریم : صفحه 255
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «احادیث نسخ» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید: