ملاک باب اجتماع

توضیح مفهومی

ملاک باب اجتماع : اسباب تحقق اجتماع امر و نهی در شیء واحد

منظور از ملاک باب اجتماع، شرایطی است که تحقق آنها باعث انعقاد بحث اجتماع امر و نهی در شیء واحد و جدایی این باب از باب تعارض و غیر آن می‌گردد. این شرایط عبارت است از:

1. اتحاد آمر و ناهی؛ کسی که امر می‌کند با کسی که نهی می‌کند یک نفر و یا در حکم یک نفر (مانند معصومان (ع) که نور واحدند) باشد؛

2. اتحاد مأمور و منهی؛ امر و نهی متوجه شخص واحدی شود؛

3. اختلاف عنوان مأموربه و منهی عنه؛ برای مثال، امر به عنوان ' نماز ' و نهی به عنوان ' غصب ' تعلق گیرد؛

4. اجتماع اتفاقی (مقابل دایمی) مأموربه و منهی عنه در یک مورد؛ مانند: خواندن نماز در خانه غصبی؛

5. فعلیت داشتن (دارای ملاک بودن) امر و نهی در ماده اجتماع؛ یعنی همان گونه که خطاب امر به نماز به تنهایی در حق مکلف فعلیت دارد و دارای مصلحت ملزمه است، هنگام تلاقی با خطاب نهی از غصب نیز دارای فعلیت و ملاک باشد، و همان گونه که خطاب نهی از غصب به تنهایی در حق مکلف فعلیت دارد و دارای مفسده ملزمه است، هنگام تلاقی با امر به نماز نیز دارای فعلیت و ملاک باشد.

منابع

1. کفایة الاصول : صفحه 186
2. مناهج الوصول الی علم الاصول جلد 2 : صفحه 116
3. جلد 2 : صفحه 221
4. جلد 2 : صفحه 214
5. ایضاح الکفایة جلد 3 : صفحه (36-44)
6. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «ملاک باب اجتماع» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

مبنای اجتماع و امتناع، میزان اجتماع و امتناع

وابسته

اجتماع امر و نهی

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه ملاک باب اجتماع به زیرصفحه ملاک باب اجتماع/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

• جلد 2 : صفحه 214، 221
• المحصول فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 189، 192، 193، 196
• ایضاح الکفایة جلد 3 : صفحه (36-44)
• حقایق الاصول جلد 1 : صفحه 355، 359، 361، 363
• کفایة الاصول : صفحه 186، 189
• مقالات الاصول جلد 1 : صفحه 353
• مناهج الوصول الی علم الاصول جلد 2 : صفحه 116
• منتقی الاصول جلد 3 : صفحه 28، 29
• نهایة الاصول : صفحه 257
• نهایة الافکار جلد 1 : صفحه 436، 439