مراحل حکم

رده‌ها

(برای دیدن زیررده‌ها
بر روی "◄" کلیک کنید)

▼ مراحل حکم

◄ مرحله اقتضا

◄ مرحله انشا

◄ مرحله تنجز

◄ مرحله فعلیت

توضیح مفهومی

مراحل حکم : مراتب مختلف حکم شرعی

مراحل حکم، به معنای چگونگی شکل گیری حکم و رسیدن آن به مکلف می‌باشد.

در مراتب شکل گیری حکم اختلاف است؛ عده‌ای معتقدند حکم دو مرتبه دارد:

1. مرتبه جعل و انشا؛

2. مرتبه فعلیت .

برخی دیگر هم چون مرحوم ' محقق خراسانی ' معتقدند حکم شرعی چهار مرحله دارد:

1. مرحله اقتضا؛ یعنی شارع مصالح و مفاسدی راکه در ذات اشیا وجود دارد و زمینه جعل حکم بر اساس آنها فراهم می‌گردد، در نظر می‌گیرد؛

2. مرحله انشا، که شارع طبق همان مصالح و مفاسد، احکام مناسبی را قانون گذاری می‌کند؛

3. مرحله فعلیت، و آن مرحله اعلان و وادار نمودن مکلف‌به انجام فعل و یا ترک آن است؛

4. مرحله تنجز یا تنجیز، و آن مرحله‌ای است که حکم به مکلف رسیده و برای ترک آن عذری ندارد .

منابع

1. منتقی الاصول جلد 4 : صفحه 93
2. المحصول فی علم الاصول جلد 3 : صفحه (118-119)
3. مبانی حقوق اسلامی (مختلف الاصول) : صفحه (183-184)
4. الوصول الی کفایة الاصول جلد 2 : صفحه 353
5. الوصول الی کفایة الاصول جلد 1 : صفحه 541
6. تهذیب الاصول جلد 2 : صفحه (17-18)
7. نهایة الاصول : صفحه 132
8. ایضاح الکفایة جلد 4 : صفحه 49
9. سیری کامل در اصول فقه جلد 10 : صفحه 100
10. سیری کامل در اصول فقه جلد 6 : صفحه 168
11. مصباح الاصول جلد 2 : صفحه 46
12. بحوث فی علم الاصول جلد 4 : صفحه (194-195)
13. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «مراحل حکم» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

مراتب حکم، مراحل تکلیف

اخص

مرحله اقتضا، مرحله انشا، مرحله تنجز، مرحله فعلیت

وابسته

اَحکام، مرحله امتثال

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه مراحل حکم به زیرصفحه مراحل حکم/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

• اجود التقریرات جلد 1 : صفحه 141
• اصطلاحات الاصول : صفحه 119
• اصول الاستنباط : صفحه 78
• الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی جلد 1 : صفحه 51، 421
• الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی جلد 2 : صفحه 256
• الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی جلد 4 : صفحه 168
• المحصول فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 82، 83
• المحصول فی علم الاصول جلد 3 : صفحه 68، 69، (118-119)، 119
• المحکم فی اصول الفقه جلد 1 : صفحه 90، 92
• الوصول الی کفایة الاصول جلد 1 : صفحه 541
• الوصول الی کفایة الاصول جلد 2 : صفحه 353
• انوار الاصول جلد 1 : صفحه 466
• انوار الاصول جلد 2 : صفحه 233
• انوار الاصول جلد 3 : صفحه 127، 514، 636
• ایضاح الکفایة جلد 4 : صفحه 49
• بحوث فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 274، 278
• بحوث فی علم الاصول جلد 4 : صفحه (194-195)، 195، 196
• تسدید الاصول جلد 1 : صفحه 226، 335
• تسدید الاصول جلد 2 : صفحه 36
• تهذیب الاصول جلد 2 : صفحه (17-18)، 68
• حقایق الاصول جلد 2 : صفحه 8
• درر الفوائد فی الحاشیة علی الفرائد : صفحه 70
• دروس فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 15، 205
• سیری کامل در اصول فقه جلد 10 : صفحه 100
• سیری کامل در اصول فقه جلد 6 : صفحه 168
• کفایة الاصول : صفحه 297
• مبانی حقوق اسلامی (مختلف الاصول) : صفحه (183-184)
• محاضرات فی اصول الفقه جلد 3 : صفحه 207
• محاضرات فی اصول الفقه جلد 5 : صفحه (328-329)
• مصباح الاصول جلد 2 : صفحه 46، 288
• منتقی الاصول جلد 2 : صفحه 82
• منتقی الاصول جلد 3 : صفحه 81
• منتقی الاصول جلد 4 : صفحه 93
• نهایة الاصول : صفحه 132، 395، 453