خروس
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
خروس: جنس نر از مرغان خانگی.
عنوان یاد شده به مناسبت در باب صلات و سبق و رمایه به کار رفته است.
در موارد عدم امکان تحصیل علم به دخول وقت، به جهت ابری بودن هوا و مانند آن، بنابر قول مشهور، به اَمارات و نشانههایی که موجب ظن به دخول وقت میشود، از قبیل بانگ برآوردن خروس، میتوان اعتماد کرد.
در برخی روایات آمده است: هرگاه خروسها بانگ برآورند و با هم بخوانند، زمان زوال خورشید و دخول وقت نماز خواهد بود. روایتی دیگر، سه بار خواندن پیاپی را نشان زوال و دخول وقت نماز دانسته است. 1
برخی، اعتماد به بانگ خروس را تنها در فرض حصول علم عادی از آن به دخول وقت، جایز دانستهاند. 2 در مقابل، برخی اعتماد به اماره یاد شده را حتی در فرض عدم حصول ظن نیز جایز دانستهاند، 3 مگر آنکه علم بر خلاف آن وجود داشته باشد. 4
از آداب بیدار شدن در شب برای تهجّد و عبادت، گفتن این کلمات هنگام شنیدن بانگ خروس است: 'سُبُّوحٌ قُدُّوسٌ رَبُّ المَلائِکَةِ وَ الرُّوحِ، سَبَقَتْ رَحْمَتُکَ غَضَبَکَ، لاإلهَ الا أنْتَ وَحْدَکَ لاشَرِیکَ لَکَ، عَمِلْتُ
________________________________________
453
سُوءاً وَ ظَلَمْتُ نَفْسِی فَاغْفِر لِی وَ ارْحَمْنِی، إنَّهُ لایَغْفِرُ الذُّنُوبَ الّا أنْتَ'.
خواندن دعای یاد شده هنگام شنیدن صدای خروس در هر زمان دیگر نیز وارد شده است. 5
مسابقه دادن با خروس، با گرو گذاری حرام و بدون آن به قول برخی جایز است6) ر مسابقه (.
نگهداری خروس، بویژه خروس سفیدی که تاجش دارای دو قسمت است در خانه مستحب است. 7
دشنام دادن به خروس - به جهت خصلت هشدار دادن آن نسبت به وقت نماز - مکروه است. 8
) ر پرنده (
1. ذکری الشیعة 391 /2؛ ذخیرة المعاد/ 2 209. هدایة الامّة 3 29 /2. تفصیل الشریعة) الصلاة (/ 4 257. جواهرالکلام 5 270 - 269 /7. وسائل الشیعة 35 - 34 /6؛ المقنعة/ 6 121. مجمع الفائدة 171 /10؛ جواهر الکلام 7 220 - 219 /28. وسائل الشیعة 524 - 523 /11 و 8 526. مفاتیح الشرائع 25 /2.
منابع
- فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 3 : صفحه 452
اصطلاحنامه
مترادفات
از واژه «خروس» بجای واژههای زیر استفاده کنید:
اعم
اخص
وابسته
نمایههای موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاحنامه).
برای دسترسی به نمایههای شامل واژه خروس به زیرصفحه خروس/نمایههای موضوعی مراجعه کنید.
منابع
- فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 3 : صفحه 452