حلال زاده
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
حلال زاده: زاده شده از راه مشروع یا در حکم مشروع.
فرزندی که از راه آمیزش مشروع، مانند ازدواجِ صحیح یا در حکم مشروع، مانند آمیزش به شبهه) ر آمیزش به شبهه (زاده شده است، حلال زاده نامیده میشود1 و از آن در بابهای اجتهاد و تقلید، صلات، نکاح، قضاء و شهادات سخن گفتهاند.
فقدان صفت حلالزادگی موجب سلب صلاحیت و اهلیت داشتن برای امور زیر است: مرجعیت تقلید؛ 2 امامت جمعه3 و جماعت؛ 4 قضاوت5 و گواهی دادن) ر شهادت (نزد قاضی. 6
________________________________________
367
کسی که حلال زاده بودنش مشکوک است، با داشتن پدر و مادری مشخص، محکوم به حلال زادگی است7 و اگر نداشته باشد، مانند کودکی که در سرزمین اسلام یا کفر پیدا شده، آیا محکوم به حلال زادگی است یا نه؟ ظاهر کلمات فقیهان قول نخست است. هرچند برخی آن را خالی از اشکال ندانستهاند. 8
کودک زاده شده از آمیزش حرام به حرمت عرضی) ر آمیزش (، مانند آمیزش در حال حیض، حلال زاده است. 9
) ر زنازاده (
1. الانواراللوامع 2 11 /14. الدرّ النّضید 3 448/1. جواهر الکلام 7 117 /41. 6 12 /40. 5 324 /13. 4 296 /11. مستند العروة) الصلاة (5 قسم 8 400 /2. جواهر الکلام 9 325 /13. توضیح المسائل مراجع 501 /2 م 2462.
منابع
- فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 3 : صفحه 366
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «حلال زاده» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید: