تیر سقف
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
جذع
جِذْع: تیر سقف.
به مناسبت در باب صلح به کار رفته است.
کار گذاشتن تیر سقف بر دیوار همسایه جایز نیست؛ چنان که اجابت این درخواست بر همسایه واجب نیست، هرچند مستحب مؤکد است. در صورت اذن و کار گذاشتن تیر، آیا اذن دهنده میتواند از اذن خود رجوع کند؟ در صورتی که کارگذاشتن تیر به سبب شرط ضمن عقد لازم یا مصالحه و مانند آن مجاز باشد، رجوع جایز نیست و در صورتی که صرف اذن به گذاشتن تیر باشد، در جواز رجوع اختلاف است. برخی، در صورت به عهده گرفتن خسارت قائل به جواز رجوع شدهاند. 1
چنانچه مجاز یا غیر مجاز بودن تیر نهاده شده بر دیوار همسایه نامعلوم باشد، اصل بر مجاز بودن آن است، مگر خلاف آن ثابت شود. بنابر این، همسایه حقّ درخواست برداشتن آن یا جلوگیری از گذاشتن دوباره آن را در صورت تجدید بنا ندارد، مگر اینکه عدوانی یا عاریه بودن آن معلوم شود؛ البته در فرض دوم) عاریه (، حق درخواست برداشتن، بنابر قول به جواز رجوع است. 2
بودن تیر سقف بر دیوار مورد نزاع بین دو نفر در فرض عدم وجود بیّنه) ر بیّنه (»یَد« به شمار میرود و نشان ملکیت است که با قَسَم خوردن حکم به ملکیت میشود) ر قاعده ید (؛ هرچند برخی قدما - به جهت متعارف بودن مسامحه در گذاشتن تیر سقف بر دیوار همسایه - آن را اماره ملکیّت ندانستهاند. 3
1. جواهر الکلام 257 - 256 /26؛ تحریر الوسیلة 2 567 /1. تحریر الوسیلة 3 568 /1. جواهر الکلام 263 /2.
منابع
- فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 3 : صفحه 64
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «تیر سقف» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید: