اُمّی
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
اُمّی: نا آشنا به قرائت صحیح نماز.
در فقه، به کسی که قرائت صحیح نماز را نمی‌داند، اُمّی، و به آشنا به قرائت صحیح، ' قاری ' گفته می‌شود. در صدق این عنوان بر کسی که اعراب کلمات را به جهت جهل صحیح ادا نمی‌کند، اختلاف است. 1 از این موضوع در باب صلات سخن گفته شده است.
بر اُمّی واجب است قرائت صحیح را بیاموزد 2، و به قول مشهور، در صورت توان بر یادگیری، تا زمانی که یاد نگرفته در صورت امکان باید به قاری واجد شرایط اقتدا کند و در صورت خواندن فرادا، نمازش باطل است. 3
به فتوای مشهور - بلکه ادّعای اجماع شده که - امامت اُمّی برای قاری در رکعت اول و دوم نماز که خواندن حمد و سوره واجب است، جایز نیست، و در صورت اقتدا، نماز مأموم باطل است 4، امّا در رکعت سوم و چهارم که هر یک از امام و مأموم قرائت خود را می‌خوانند، جایز است؛ هر چند برخی در آن نیز اشکال کرده‌اند. 5
________________________________________
671
امامت اُمّی بر اُمّی در صورت تساوی در اُمّی بودن مانند آن که هر دو، سوره حمد را به طور صحیح ندانند، جایز است؛ هر چند برخی در این مسأله احتیاط کرده‌اند. 6
1 - جواهر الکلام 13 333.
2 - نهایة الاحکام 2 146.
3 - جواهر الکلام 13 332.
4 - مستند العروة (الصلاة) 5 (ق 2) 416.
5 - العروة الوثقی 1 798.
6 - 798 و مستمسک العروة 7 327.
منابع
- فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 1 : صفحه 670
اصطلاح‌نامه
اعم
وابسته
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه اُمّی به زیرصفحه اُمّی/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.