نهر کوچک

توضیح مفهومی

اَربِعاء: (جمع ربیع) نهر کوچک، آب بند سهمی از آب.

ربیع هم بر سهمی از آب قنات که شخص با دیگری در آن شریک است، اطلاق شده و هم بر آبی که فرد از طریق آبراهی از رودخانه، در حوض یا استخری فراهم آورده تا بوستان یا زمینی را آبیاری کند. 1

از این عنوان در باب تجارت سخن رفته است.

اگر کسی از آب‌های عمومی مانند چشمه و رودخانه آبی را از طریق آبگذر در حوض یا استخر و مانند آن به قصد تملّک فراهم آورد، مالک آن می‌شود 2، و می‌تواند افزون بر نیاز خود را به دیگری بفروشد، لیکن برخی قدما بر آنند که وی، نسبت به مقدار نیاز حق اولویّت در استفاده دارد، و افزون بر آن را در صورتی که دیگری برای آشامیدن خود یا حیواناتش بدان نیازمند است، باید رایگان در اختیار وی قرار دهد و اگر مازاد برای آبیاری زراعت، مورد نیاز است، بذل آن مستحب است. 3

1 - مجمع البحرین واژه ' ربع '.

2 - جواهر الکلام 38 112 - 117.

منابع

1. فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 1 : صفحه 337

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «نهر کوچک» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

آب بند، اربِعاء، ربیع

اعم

نهر

وابسته

آب نهر کوچک، انشعاب نهر از آب عمومی، بیع آب نهر

منابع

• فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 1 : صفحه 337