اباحه اضطراری
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
اباحه اضطراری : حکم به ترخیص مکلّف در صورت اضطرار
اباحه اضطراری، از اقسام اباحه واقعی - مقابل اباحه ظاهری - بوده و عبارت است از اباحه‌ای که به هنگام عارض شدن اضطرار جعل می‌گردد. برای مثال، حکم اولی خوردن گوشت مردار در حالت عادی و اختیار، حرمت است، اما در صورتی که شرایط به گونه‌ای گردد که ادامه زندگی شخص وابسته به خوردن مردار باشد، حکم ثانوی آن در چنین حالتی، اباحه می‌باشد. این گونه اباحه، اباحه اضطراری نامیده می‌شود.
نکته: در اباحه اضطراری، حالت شک و یا جهل به حکم واقعی وجود ندارد، زیرا مکلف حکم واقعی را می‌داند، اما به خاطر، اضطرار نمی‌تواند به آن عمل کند و به همین خاطر شارع برای چنین مکلفی اباحه اضطراری جعل می‌نماید.
منابع
- اصطلاحات الاصول : صفحه 121
- ایضاح الکفایة جلد 3 : صفحه (107-110)
- فرهنگ نامه اصول فقه